O Sindicato Labrego Galego (SLG) e a COAG organizan unhas xornadas agroecolóxicas para potenciar o aproveitamento da horta. Están dirixidas a persoas traballadoras, autónomas e desempregadas. As datas en que se desenvolverán serán esta semana, 25, 26 e 27 de abril. Os horarios repartiranse da seguinte maneira: os días 25 e 26 as aulas serán de catro da tarde a oito, o día 27 será de dez da mañá a dúas do medio día. O lugar de encontro será o Local de Herbón (antiga escola unitaria) na estrada Rego da Manga, s/n, Padrón. A data límite para inscribirse será o 22 de abril podéndose contactar a través do enderezo electrónico: compostela@sindicatolabrego.gal As xornadas están financiadas polo Ministerio de Agricultura e contan coa colaboración do Concello de Padrón.

A vila luguesa de Quiroga celebra este domingo, 21 de abril, a Mostra do Aceite, para exaltar e poder degustar e mercar un aceite de oliva 100% galego, producido nunha das poucas comarcas nas que conservou o cultivo da oliveira en Galicia. A mostra, como xa é tradicional, celebrarase nun muiño de aceite da parroquia de Santa María de Bendilló. O programa desta mostra, declarada Festa de Interese Turístico de Galicia, é o seguinte: -A partir das 11:30 horas porase en funcionamento o muiño de aceite de Bendilló e dará comezo a demostración de elaboración artesanal do aceite de oliva de Quiroga. Á mesma hora tamén se procederá á apertura dos postos de venda de aceite e de produtos típicos, todos eles de produtores da zona. -Ás 12.00 horas terá lugar na capela das Farrapas a degustación comentada dos aceites de Quiroga  e a actuación do Grupo de Gaitas O Recanto . -Ás 13.00 horas comezará outra degustación comentada de aceites de Quiroga e o grupo de música tradicional Merenzao ofrecerá unha actuación. No recinto da mostra haberá exposición e venda de productos típicos da zona, ademáis de polbo e churrasco.

A iniciativa de Cítricos Rías Baixas comezou no 2016, cando Óscar herdou unha terra a monte adicada ao cultivo de eucalipto para madeira: “Queríamos quitar o eucalipto e buscar un novo produto que dera riqueza á zona e que se puidera expandir. Entón, esta parcela, que ten case 3 hectáreas, dividímola en tres fases, e nunha delas, como zona piloto, plantamos 250 árbores de limoeiros. Despois, no 2017, fixemos outra ampliación de 500, e despois, cubrimos toda a extensión das 3 hectáreas, con 600 máis. Aqui, agora mesmo, temos 1450 limoeiros”, destaca Óscar. Despois de cubrir a terra herdada de limoeiros e ante a demanda dun cliente, decidiu facerse con outro terreo dunha hectárea para plantar 500 plantas de lima de Tahití, que representa un 80% das árbores desta finca, e outros cítricos menos comúns en Galicia, como o caviar cítrico, o pomelo, o limón vermello, a lima kaffir, o limequat, o concuat e o limón tigre rosa, dirixidos principalmente ao consumo en hostelería.

A plantación incorporou cítricos menos comúns en Galicia, como o caviar cítrico, que pode chegar ós 100 euros cada Kg.

“Na finca herdada non houbo problemas, pero na finca onde plantamos a lima e as outras variedades de cítricos, si que tivemos bastantes problemas, porque isto é todo minifundio, parcelas moi pequenas. Queremos aumentar o tamaño da finca pero é difícil, porque para chegar a esa hectárea houbo que comprar case a 10 propietarios", explica. Sobre as novas variedades de cítricos, destaca o seu interese: "As variedades menos comúns aquí, como o caviar cítrico, empregado principalmente en alta cociña, pode chegar a un prezo de 100 euros/kilo”, sinala. “Temos tres liñas de comercialización: hostelería, froiterías e un maiorista. Non hai ningún problema para a venda, xa que existe unha forte demanda de produto galego, vendemos todo o que producimos. Os cítricos son un potencial para Galicia. Temos unhas condicións moi boas, o único que hai que modificar un pouco son as terras, pero cun pequeno coñecemento si que se pode facer unha boa produción” asegura Óscar.

"Para aumentar unha hectárea, tivemos que chegar a acordos con 10 propietarios"

En ecolóxico desde o 2018 Di Óscar que ainda que actualmente non se asocie a Galicia cos cítricos, se buscamos na historia, si que houbo cítricos en Galicia desde hai moito tempo. “Para nós, os primeiros anos foron dificiles, pois existe un forte descoñecemento sobre o cultivo do cítrico en Galicia, e non foi doado dar cun técnico agrónomo que soubese, o que fixo que as primeiras plantacións foran con retraso, algo que xa non está acontecendo coas novas plantacións nin cos aumentos que estamos facendo”.

"Os cítricos foron un cultivo histórico en Galicia, pero cando comezamos nós, faltaba coñecemento na materia"

“Ao principio comecei con produción convencional -sinala Óscar-, pero no 2018 pasámonos á produción ecolóxica e no 2021 comezamos a empregar técnicas de agricultura rexenerativa. Toda esta evolución foi grazas á incorporación de Víctor, técnico especialista nestas técnicas. Despois de facer varias analíticas e distintas probas con abonos, fomos chegando ao punto no que estamos agora, cun nivel de acidez e auga na terra óptimos. Estamos nun punto moi bo pero sempre hai posibles melloras” di Óscar. Víctor, o técnico agrónomo formado na Escola Forestal de Lourizán que se incorporou no 2018 ao proxecto, cóntanos un pouco máis sobre a evolución da plantación: “No tema da agricultura ecolóxica pecamos un pouco de inexperiencia, pero fomos probando e a verdade é que nos deu moi bo resultado. Conseguimos pór a terra moi ben, cambiar a estrutura da terra, para que os cítricos se adaptaran mellor a esta zona. Aquí axúdanos moitísimo o microclima que temos nas Rías Baixas, e tamén as orientacións Sur das terras, cun arco solar moi amplio e aproveitando practicamente todas as horas de sol”.

"Dá a impresión de que temos todo desmadrado de herba, pero é unha vía para que a natureza nos favoreza"

Unha das bases do proxecto sitúase na agricultura rexenerativa. “Hai un par de anos que empezamos a aplicar técnicas de agricultura rexenerativa, intentando que a natureza nos favoreza e non ir en contra dela. Como podedes ver, temos todo con herba, que parece desmadrado, pero é o que nós queremos conseguir. Isto axúdanos a ter unha capa fértil no chan moito máis grande, reter moita máis auga e así ter que consumir menos, porque as plantas o que fan é que a terra reteña máis auga, e que os alimentos para as plantas se aproveiten mellor, con máis retencións de CO2, e así as plantas teñen moitos menos problemas de fungos e de insectos”, apunta. Víctor fálanos sobre o seu proceso de adaptación ós cítricos: “Tiña coñecementos de agricultura ecolóxica e de árbores frutais pero non específicamente de cítricos. Cada árbore necesita as súas cousas. Pero simplemente é dar co sistema e co que necesitan. Nós aquí conseguimos ter un ecosistema moi bo para os limoeiros, simplemente tratalos ben, facer as podas e abonados que necesitan, sempre con fertilizantes ecolóxicos”, subliña. “Se algunha vez as árbores teñen algún problema, sempre lles axudamos con produtos que nós mesmos facemos. Por exemplo, para o pulgón (‘Aphididae’), utilizamos a ortiga. Para abonar utilizamos abonos das granxas de aquí de cerca. Sempre utilizamos recursos locais para que a colleita vaia mellor”, conclúe. Dixitalización e mecanización a curto prazo Victor asegura que o maior problema que teñen agora mesmo é a falta de electricidade: “ O feito de que non chegue a corrente fai que teñamos que vir aquí todos os días, para regar, para controlar as plantas, para facer todo… Dentro dun tempo, esperamos que curto, teremos aquí corrente e poderemos dixitalizar os sistemas de rego por internet. Tamén instalaremos cámaras para controlar as plantas. Pasa o mesmo coa auga. Nós aquí regamos por gravidade pero cando poidamos dixitalizar a plantación, xa poderemos distribuir os regos desde a casa”.

O espazo da Cortiña e do paseo fluvial do Xubia volverá acoller durante o último domingo deste mes de abril unha nova edición da Feira da Plantación. Unha cita que estrea a primavera e o tempo de botarse fóra e que, ademais, ten como obxectivo poñer en valor o potencial produtivo da nosa terra, na que medran árbores, flores, froita, horta e practicamente todo o que se semente. Durante a xornada atoparemos á venda planta ornamental, todo tipo de pés para os nosos morteiros, maquinaria, produto alimentario e artesanía relacionada co mundo floral. Pero tamén múltiples actividades entre música, obradoiros infantís, demostracións e degustacións. O programa completo xa pode consultarse nesta ligazón. O Concello de San Sadurniño agarda que nesta XXVII edición da Feira da Plantación se supere o número de expositores e de visitantes do ano pasado, cando o evento marcou un récord en canto a participación e vendas. Unha das claves deste éxito foi a redistribución dos postos ao longo do sendeiro principal da Cortiña, colocando na parte final a carpa do Concello que acolle os sorteos e o punto de entrega gratuíta das plantas de cortesía doadas pola empresa Vivergal, colaboradora habitual da feira. Nese percorrido poderemos atopar todo o necesario para os nosos xardíns e cultivos: plantas, flores, sementes, apeiros e maquinaria de labranza, etc., que se alternan cun animado mercado agroalimentario e artesán cheo de produto de proximidade e da máxima calidade. Aínda que os postos están xa ao tanto da data e do prazo de inscrición, lembramos que o último día para reservar espazo é o luns 22 de abril. Dous días despois publicarase a lista de admitidos, que deberán aboar entre 5 e 45€ de taxa -segundo os metros que ocupen-, ademais de ter a opción (voluntaria) de que o Concello se ocupe de cubrirlles o expositor cun toldo. A feira abrirá ás 10:00h e prolongarase de maneira ininterrompida até as 20:00h. Durante ese tempo, en distintos horarios, desenvolveranse obradoiros ambientais para a rapazada, demostracións de arte floral e de cociña sostible, degustacións de produtos elaborados na Fusquenlla, unha sesión de pintura ao vivo con Leandro Lamas (o cadro que faga sortearase ás 19:45h), varias charlas sobre xeoloxía -con exposición de rochas do xeoparque- ofrecidas por Fran Canosa e a actuación musical do Trío de Tres. Tamén haberá os tradicionais rifas presenciais entre as papeletas que se entregarán con cada compra e, só por vir á feira, levaremos de balde a bolsiña de de plantas de Vivergal. O recinto contará, por último, cun posto para xantar, aínda que tamén é boa opción reservar en calquera das casas de comidas que hai en San Sadurniño.

A localidade ourensá de Xinzo de Limia e a coruñesa de Coristanco acollerán o 17 e 18 deste mes, respectivamente, dúas xornadas técnicas sobre optimización do cultivo de pataca de calidade. As xornadas están organizadas pola Axencia Galega de Calidade Alimentaria (AGACAL) e a Indicación Xeográfica Protexida Pataca de Galicia. No caso de Xinzo, celebrarase o día 17 no salón de plenos do concello en horario de 09:30 a 14:00 horas e en Coristanco terán lugar o día seguinte, 18 de abril, no Edificio Multiusos co mesmo horario e programa. Para inscribirse é necesario enviar un correo electrónico a patacadegalicia@patacadegalicia.es En canto ao programa, presentará as xornadas o director da Axencia Galega da Calidade Alimentaria, José Luís Cabarcos, quen dará paso ao consultor Fernando Alonso Arce, quen cun relatorio sobre “Posibles problemas na produción de pataca na campaña 2024” analizará cuestións como a escaseza de semente, posibles problemas ocultos, calidade fitosanitaria da semente e diferentes aspectos sobre a conservación e o manexo do tubérculo. Alonso tamén apuntará algúns posibles riscos da práctica de reempregar a pataca de semente. O terceiro relatorio analizará a regulación da pataca de sementeira, en concreto en relación con aspectos como os requisitos fitosanitarios, os parámetros de calidade e os posibles procedementos de reclamación ante incumprimentos da normativa. Pecha o programa de ambos os encontros unha mesa coloquio moderada por José Manuel Gómez, presidente do IXP Pataca de Galicia.

A Asociación Raíña organiza un curso de agricultura ecolóxica no concello coruñés de Vilasantar para persoas en situación de desemprego, unha formación que se enmarca dentro dun itinerario personalizado de inclusión. A formación impartirase na Escola de Agricultura Ecolóxica de Vilasantar os luns e mércores de 10 a 13 horas. Empeza o 17 de abril e remata o 30 de setembro. O curso é de balde e dende a asociación recollen a aquelas persoas que non teñan posibilidade de desprazamento no seu domicilio. Máis información: 693.747.500 asociacionraina@gmail.com

Mildiu, oidio, botryte, armilaria, e couza, , mosquito verde, son algunhas das enfermidades e pragas máis comúns que sofren os nosos cultivos. En ocasións, poden ocasionar danos que que redunden en graves perdas de colleita, coa consecuente perda de rendibilidade. Cada vez son máis habituais os ataques de patóxenos como consecuencia do cambio climático, o movemento de mercadorías... Até agora, a forma habitual de combatelo era co uso de produtos de síntese química e con certo impacto ambiental. Na actualidade, o escenario cambiou e moitas das materias activas que viñan utilizando xa non están dispoñibles, e das existentes moitas desaparecerán nun curto prazo de tempo. Estas materias activas foron retiradas do mercado debido ao seu perigo e outras moitas están en dúbida. Isto dificultaría combater os perigos aos que están expostos os nosos cultivos nun futuro próximo. Porén, os agricultores e gandeiros, poden estar tranquilos. Delagro, como un dos maiores referentes no sector, aposta por produtos innovadores e alternativos respectuosos co medio ambiente e que se adaptan ás novas esixencias de carácter ambiental. Falamos das solucións de biocontrol e bionutrición que complementarán as ferramentas actuais, até chegar ao momento de nalgún momento poder substituílas.

Unha forma diferente de facer as cousas, con mellores resultados

Cando falamos biocontrol e bionutrición non podemos ser escépticos, o seu uso está altamente contrastado e con resultados espectaculares, pois estas solucións xa se veñen usando en agricultura intensiva desde hai moito tempo. En palabras de Jesús Sánchez, técnico especialista en viñedo de Delagro: “Adaptarse e ser máis eficientes e eficaces á hora de usar as ferramentas dispoñibles, para combater as pragas e enfermidades dos nosos cultivos, permitiranos diferenciarnos e engadir valor ao produto ofrecido aos nosos consumidores”. Neste sentido, precisa que “actualmente, grazas á biotecnoloxía e á I+D+I, xa dispomos de ferramentas de biocontrol como os insectos depredadores, micoparásitos que atacan a un amplo espectro de fungos fitopatóxenos e oomicetos, , fungos entomopatóxenos que se utilizan para o control de pragas de insectos, bacterias entomopatóxenas de orixe natural que combaten pragas de maneira efectiva, etc”. “Por pór un exemplo, se temos unha araña vermella, a solta de ácaros fitoseidos como (Phytoseiulus persimilis, Amblyseius californicus) ou da larva dun mosquito cecidómido (Feltiella acarisuga), todos eles, totalmente inofensivos para a planta, controlarían a praga de tetraníquidos para que esta non puidese prexudicar ao cultivo”, explica o técnico de Delagro. O biocontrol refírese ao uso de organismos vivos para controlar poboacións de pragas e enfermidades en cultivos. En lugar de depender exclusivamente de pesticidas químicos, o biocontrol utiliza inimigos naturais para manter o equilibrio nos ecosistemas agrícolas. Este enfoque non só é máis sustentable, senón que tamén axuda a previr resistencias que diminúen a eficacia de ferramentas convencionais. Acio de uva afectado por mildiu nun estadio temperán Doutra banda, temos as solucións de bionutrición. Buscan achegar ás plantas a nutrición que necesitan no momento adecuado axudándoas cos seus procesos metabólicos , provocando unha mellora no desenvolvemento, vigor, rendemento e calidade dos cultivos, ao estimular procesos naturais que benefician o crecemento e a resposta ao estrés abiótico como altas e baixas temperaturas, ou biótico como o ataque dunha enfermidade. Segundo Jesús Sánchez, “a bionutrición está moito máis estendida do que se percibe e leva moito tempo asociada á agricultura. Os bioestimulantes, teñen un papel moi importante que desempeñar na agricultura convencional como complemento á nutrición e á protección de cultivos. Produtos de innovación sustentable en agricultura e eficacia contrastada de Delagro, como BLUE STAR, BLUE CYCLE ou STAR B2 son solucións que melloran a saúde e o rendemento das plantas, ofrecendo complementos de base natural aos produtos químicos sintéticos.. Delagro pon a disposición dos nosos agricultores soluciones biolóxicas exclusivas, innovadoras e sustentables para afrontar os desafíos agronómicos diarios aos que se enfronta a nosa agricultura. Acios de uvas na Ribeira Sacra A través da utilización de bioestimulación, microorganismos benéficos e materia orgánica de calidade, búscase mellorar a saúde do solo e optimizar a absorción de nutrientes polas plantas. “A saúde do chan, ao longo dos tempos, foi a gran esquecida pero cada vez máis os agricultores son conscientes da importancia, e da necesidade de conservar a riqueza dos nosos solos únicos e irreemplazables. As plantas comen a través das raíces, , é por iso que, un solo supresivo é un solo equilibrado e san, cunha ampla diversidade de microorganismos beneficiosos que xeran e inducen a protección contra enfermidades, favorecendo a inmunidade das plantas. Un solo san e vivo permite un maior aproveitamento dos nutrientes, mellores producións e mellores rendibilidades que, en definitiva, é o que busca todo agricultor e gandeiro”, comenta Jesús Sánchez. Existe unha gran diversidade de bioestimulantes que contribúen ao futuro da agricultura sustentable como  os bioestimulantes vexetais a base de algas mariñas, que modulan a expresión xenética e inducen cambios metabólicos nas plantas que conducen aos efectos bioestimulantes que observamos no campo. Ou os bioactivadores que permiten estimular e/ou desbloquear a actividade nutricional radicular e/ou foliar do cultivo, actuando como vigorizantes. “Aínda que existe unha gran oferta actualmente no mercado que dificulta elixir a solución máis adecuada, o asesoramento por parte dos técnicos facilitará a decisión, pero o que non é discutible son os beneficios que xeran nos cultivos. É por iso que en Delagro somos moi conscientes, dedicando grandes esforzos á investigación e desenvolvemento de produtos desta natureza potenciando a súa utilización”, destaca o técnico de Delagro. Ambas as prácticas, biocontrol e bionutrición, ofrecen beneficios que van máis aló da acción de producir. Reducen a dependencia de produtos químicos, reducen a vulnerabilidade ante a perda de materias activas e diminúen a contaminación da terra e da auga, preservando e alimentando a biodiversidade para contribuír á súa riqueza. A saúde a longo prazo dos solos non é algo que deba facerse por imperativo legal, senón por responsabilidade. Acios ben formados

Desafíos e futuro do biocontrol, a bioestimulación e a bionutrición

O futuro da agricultura sustentable e a nutrición vexetal depende en gran medida da integración exitosa de enfoques como o biocontrol e a bionutrición nas estratexias de control actuais. A medida que a demanda de alimentos medra e a presión sobre os recursos naturais aumenta, é crucial avanzar cara a métodos de produción máis efectivos e compatibles co coidado do medio ambiente. En conclusión, o biocontrol e a bionutrición representan un paso significativo cara a unha agricultura resiliente. Ao adoptar estas prácticas, non só aseguramos a seguridade alimentaria, senón que tamén iniciamos o camiño cara a uns obxectivos que nos afectan a todos: preservar a saúde do noso planeta para as xeracións futuras, garantir a saúde e o benestar e o alimento do futuro. A colaboración entre a ciencia, os agricultores e as institucións é esencial para levar adiante esta revolución verde.

Más información sobre los productos de DELAGRO

A Cooperativa A Milpa do Salnés ofrece un curso de agricultura ecolóxica biointensiva entre os meses de maio e xuño. O método biointensivo de cultivo de alimentos está orientado á produción de moitos alimentos en moi pouco espazo e con moi poucos recursos. Busca a eficiencia e resulta moi axeitado para a horta de pequena escala se se quere producir alimentos de maneira ecolóxica e sinxela. O obxectivo é aprender a cultivar os propios alimentos de cara a unha verdadeira autosuficiencia. A Cooperativa A Milpa do Salnés introduciu este método en Galicia logo de vivir uns anos en América e levan sete anos poñéndoo en práctica en Galicia onde realizaron xa varias formacións. Este curso será online na parte teórica e haberá práctica presencial. Impartirase os sábados 4, 11, 18 e 25 de maio, despois serán os días 1 e 15 de xuño. Haberá descontos para desempregados, xubilados e membros dunha mesma familia. As reservas faranse con anticipación e cun adianto do 50% do custe total do curso. Máis información neste enlace.

A Fundación Juana de Vega e a Axencia Galega da Calidade Alimentaria (AGACAL) abren a inscrición no Curso de propagación de froiteiras e técnicas de cultivo, incluído na formación de Fruticultura 2024. Impartirase en 12 sesións entre o 9 de abril e o 6 de xuño, en horario de 16:00 a 20:00h no CFEA de Guísamo (Bergondo) e na Fundación Juana de Vega (San Pedro de Nós, Oleiros). Hai un total de 20 prazas dispoñibles e os interesados poden anotarse a través do formulario habilitado na web da Fundación Juana de Vega. O importe é de 100€. Durante as 60 horas de formación, os asistentes farán un repaso a diferentes producións frutícolas de interese na nosa comunidade, desde as máis difundidas como as maceiras, castiñeiros e kiwi ata outras menos estendidas como cítricos, aguacate, oliveiras ou pequenos froitos. Na parte práctica, estudaranse diversas técnicas de cultivo como estacaxe, sementeira, acodo mediante corte e recalce, ou enxerta. Na parte final da formación, reserváronse un par de sesións para coñecer as enfermidades e as pragas das froiteiras, así como os tratamentos fitosanitarios máis axeitados para o seu control, desde o enfoque dun uso racional. Deste xeito, reducirase tanto o risco para a saúde humana como para o medio ambiente minorando, así mesmo, os custos de produción. O programa inclúe ademais unha visita de campo. A xornada de clausura será en decembro, momento no que se fará entrega dos diplomas e se organizará unha cata e degustación de froitos frescos e transformados.

O GDR Terra e Auga desenvolverá dende o 6 de abril ao 22 de xuño o curso teórico-práctico de Citricultura Ecolóxica para o que xa só quedan as últimas prazas. Co obxectivo de converter as terras baldías en produtivas con cultivos axeitados ás condicións medioambientais e respectando sempre o equilibrio e harmonía co medio natural o GDR organiza este curso para repartido en cinco xornadas teóricas e prácticas. A parte teórica desenvolverase en algún dos dez concellos do Condado, Paradanta e Salceda de Caselas tendo en conta a demanda mentres que a parte práctica realizarase na parcela piloto do GDR en Rubiós, As Neves. Esta acción enmárcase na estratexia de desenvolvemento sostible “Reverdecendo” que o GDR Terra e Agua desenvolverá nos vindeiros anos. A primeira xornada será o día 6 de abril arredor do cultivo de cítricos e do seu manexo dende a preparación do solo á plantación. A segunda xornada será o 20 de abril abranguerá cuestións como a poda, o raiado e a enerxía na citricultura ecolóxica. O 11 de maio terá lugar a terceira xornada que centrará a súa atención no solo, na súa fertilidade e abonado. Para os días 8 e 22 de xuño prográmanse as dúas últimas sesións nas que se darán pautas de actuacón fronte a enfermidades e pragas e se obterán coñecementos sobre ventaxas da cuberta verde e manexo da biodiversidade. As persoas que desexen máis información deberán contactar no número de teléfono 986 663 329 ata o 1 de abril. O GDR promove o coñecemento da terra para un mellor aproveitamento e ferramenta para a dinamización económica do territorio. Esta formación é financiada por Fondos Europeos a través do programa LEADER 14-20, gracias a convenio de colaboración entre o GDR e a AGADER, da Conselleria de Medio Rural da Xunta de Galicia.

Esperanza Álvarez, ás portas da Escola Politécnica Superior de Enxeñería do Campus de Lugo Esperanza Álvarez é catedrática do departamento de Edafoloxía e Química Agrícola da USC no Campus Terra de Lugo e coñece ben os solos galegos, dos que destaca as súas aptitudes para a produción cun manexo racional. Ela ten levado a cabo estudos sobre a súa degradación e recuperación, sobre a contaminación por metais pesados e antibióticos, sobre a toxicidade do aluminio, a fertilidade en solos agrícolas e forestais e a dinámica de macro e micronutrientes, así como sobre a utilización de materiais bioadsorbentes para a descontaminación tanto dos solos como da auga. Nos laboratorios da Escola Politécnica realízanse análises para empresas, cooperativas agrogandeiras e particulares que axudan a coñecer o estado do solo para poder corrixir deste xeito as súas carencias e a adaptar as doses de abonado ás necesidades reais de nutrintes dos cultivos.

Nos laboratorios da Escola Politécnica realízanse análises de solos para empresas, cooperativas agrogandeiras e particulares

Ás portas da tempada de abonado de primavera, falamos con Esperanza para coñecer problemas habituais de fertilización dos solos galegos e algúns consellos para elevar a produtividade das terras sen prexudicar o entorno. – Que características teñen os solos agrícolas galegos? – Nós temos solos ácidos, todos teñen pH baixo, incluso os que están sobre rochas básicas, debido a que temos un clima cunha precipitación abundante e con moito lavado. Por iso chegamos a ter sobre rochas básicas solos ácidos tamén. Esa é unha característica común e xeralizada, aínda que nos solos sobre rochas ácidas (granitos, xistos da serie de Vilalba, lousas, cuarcitas) o pH é máis baixo que os que están sobre rochas básicas (gabros, anfibolitas) ou xistos da serie de Ordes. En calquera caso, a maioría dos nosos solos necesitan un encalado previo á fertilización. – Que efectos produce esta acidez a nivel agronómico? – Como dixen, todos os solos galegos, por natureza, son ácidos, pero os de cultivo, dependendo do tratamento histórico previo que teñan recibido e do seu manexo, uns témolos en mellores condicións ca outros. Temos un problema de acidez e nestas condicións o aluminio pode chegar a ser tóxico.

En moitos solos onde debería haber nutrientes, hai un elemento tóxico, que é o aluminio

Nos solos de Galicia non ocorre tanto iso porque temos moita materia orgánica e podemos dicir que atrapa ao aluminio. Por iso en moitos casos este elemento non ten unha toxicidade directa, pero si que está ocupando sitios na despensa de solo formado pola materia orgánica coloidal e as arxilas, onde debería haber nutrientes como calcio, magnesio ou potasio e que no lugar deles sitúase o aluminio, polo que cando a planta quere ir a esa despensa a buscar un nutriente concreto non o ten, o que atopa é o aluminio. É dicir, en moitos solos onde debería haber nutrientes, hai un elemento tóxico. Como temos moita materia orgánica e anións como flúor ou sulfato, complexa neste elemento, non adoitamos ter un problema de toxicidade por absorción de aluminio polas plantas, pero está ocupando o sitio doutros nutrientes. Polo tanto, o aluminio considérase o principal limitante da fertilidade dos solos ácidos. 

O aluminio considérase o principal limitante da fertilidade dos solos ácidos

Pero tamén a pH ácido, a despensa do solo (coñecida como capacidade de intercambio catiónico) é máis pequena, é dicir, algúns coloides teñen pouca carga negativa e mesmo a poden ter positiva. Neste medio tamén hai unha baixa dispoñibilidade de macronutrientes como N, P, S, a parte da sinalada de Ca, Mg e K, e dun micronutriente como é o molibdeno. O fósforo, xofre e o molibdeno quedan retidos sobre esas cargas positivas que presentan os coloides do solo a pH ácido, ou poden precipitar co aluminio. No caso do nitróxeno, a acidez limita as reaccións de mineralización da materia orgánica e a nitrificación, responsables de que teñamos un nitróxeno na forma en que a planta o pode tomar. Pola contra algúns micronutrientes, que a planta toma en moi pequeñas cantidades, como Mn, Cu ou Zn, poden estar en concentración máis elevadas cas que necesita a planta. Ademais das propiedades químicas, a acidez tamén afecta ás propiedades físicas como á porosidade do solo, e ás biolóxicas, principalmente á actividade microbiana que é responsable, entre outras, da mineralización da materia orgánica e da nitrificación. – Cal é a acidez media que vos estades atopando nos solos e cal a que debería haber? – Nas análises que facemos nos solos de cultivo normalmente xa vén corrixida por encalados anteriores, pero aínda así atopámonos case un 50% dos solos que analizamos con pH por debaixo de 5,5. Falo dese nivel porque por enriba del o aluminio precipita, e así eliminamos o principal problema dos solos ácidos; polo tanto débese encalar para precipitar o aluminio. Un 5,8 de pH xa pode ser axeitado, porque tes o aluminio precipitado e os nutrientes dispoñibles. Se ti queres lograr unha maior dispoñibilidade de nutrientes podes chegar a un valor de pH de 6, pero non é necesario pasar de aí, porque por enriba o que fas tamén é prexudicar a absorción dos micronutrientes, que a maioría deles, agás o molibdeno, están dispoñibles a pH ácido e, aínda que os cultivos os necesitan en pequenas cantidades, son tamén necesarios. Evidentemente, vai depender tamén das esixencias dos cultivos. 

Un valor de pH que estea entre 5,8 e 6 sería o máis recomendable

Se ti te pasas moito do valor de 6 no pH e o levas até 7 ou algo máis, por exemplo, que pasa ás veces, algúns micronutrientes como o ferro, que é super necesario, non o pode absorber a planta, porque baixa totalmente a súa solubilidade, e co manganeso pasa o mesmo. Pero pode pasar ademais se elevamos o pH por enriba de 7 que o fósforo precipite co calcio e o aluminio pode solubilizarse de novo, polo que o que conseguimos nestes casos son efectos prexudiciais e contrarios ao que nós pretendemos co encalado. É dicir, hai que ter moito coidado con non pasarte tamén por enriba porque pódense provocar efectos non desexados: unha clorose férrica que é moi visible nas plantas.

Se ti te pasas do valor de 7 no pH podemos provocar efectos prexudiciais na absorción de ferro ou fósforo

En resumo, un valor de pH que estea entre 5,8 e 6 sería o máis recomendable, porque por un lado estariamos precipitando o aluminio, que é o que nos estorba, para sacalo da despensa e facer que non sexa soluble e que a planta non o tome e, ao mesmo tempo, lograr que todos os nutrientes estean dispoñibles, tanto os macronutrientes como os micronutrientes, para que a planta os poida coller cando os necesite. Ese pH tamén é moi axeitado para que os microorganismos do solo realicen a súas funcións e para que haxa moitas cargas negativas no solo, é dicir, para que haxa unha boa despensa. – E que dose sería necesaria para lograr ese nivel de 5,8-6 de pH? – A dose é moi variable, porque os solos teñen unha historia previa e unha resposta diferente dependendo da súa capacidade tampón, e ademais depende do valor neutralizante e do tamaño de partícula do encalante que se use. Cando se transformaron montes en pradeiras alá polos anos 80, fixéronse ensaios no Centro de Investigacións Agrarias de Mabegondo con distintas doses de caliza (0,75;1; 1,5;  3, 4, 5 e 6 t ha-1) e concluiron que 3 toneladas por hectárea era unha dose suficiente para situar ao aluminio en valores por debaixo do crítico para as pradeiras (<10% na despensa do solo) e o efecto do encalado permanecía 7 anos despois. Pero agora na maioría dos casos esas doses non van ser necesarias porque normalmente hai un encalado previo e xa non partimos de pHs tan ácidos. Aínda que hai moita xente que fertiliza e non encala, hai moitos outros solos que xa veñen cun pH de entre un 5 e un 5,2 e neses casos a dose é moito menor. Nós non a calculamos en función do pH, senón en función do aluminio que haxa e o que queremos que quede despois de encalar. Hai que corrixir a acidez se queres plantar especies esixentes ou senón buscar cultivos que toleren esa acidez do solo. Se ti botas centeo tolérache unha acidez, se sementas trigo outra e no caso do millo unha diferente. Dependendo dos cultivos, os requirimentos de encalado tamén son uns ou outros. – Cal sería o mellor momento do ano para facer ese encalado e con que produtos? – Quizais o mellor momento sexa antes das primeiras choivas do outono, que no caso de Galicia coincide coa sementeira das pradeiras. Encalar un tempo antes de botar a pradeira sería un momento axeitado para facer un encalado de fondo, que despois poderías corrixir máis tarde se fora necesario cun de coberteira, pero o encalado de fondo é o mellor, porque incorporas o produto ao solo mediante o laboreo. Despois habería que deixar un tempo antes de fertilizar para que non haxa perda de nutrientes, sobre todo de nitróxeno, porque cando ti inmediatamente despois de encalar botas nitróxeno créanse puntualmente condicións microalcalinas e coa auga pode dar lugar a que o nitróxeno se volatilice. Debería de pasar mínimo dúas semanas entre o encalado e o abonado, pero depende tamén do encalante que se use, se é de reacción máis rápida (óxido de calcio) ou máis lenta (carbonato cálcico ou carbonato cálcico magnésico). O que pasa é que moitas veces bótase todo xunto para non ter que levar a cabo dúas operacións, pero córrese o risco de perder o nitróxeno do fertilizante. Isto mesmo ocurre cando se engade xurro ou esterco ao tempo que o encalado.

Deberían pasar mínimo dúas semanas entre o encalado e o abonado

E en canto o produto a utilizar, o encalado en Galicia debería facerse, polo xeral, con caliza magnesiana, porque nós temos solos pobres en calcio e en magnesio, aínda que por exemplo na zona de Melide, que ten moito magnesio, aí non se pode botar caliza magnesiana; de novo hai que saber onde estás e o que botas. Tamén hai subprodutos da industria alimentaria que funcionan moi ben, como por exemplo a cuncha de mexillón, sempre e cando lle deas un tamaño adecuado, cunha granulometría semellante á da propia caliza. Cunha cuncha de mexillón triturada e botada co mesmo tamaño de gran que a caliza os resultados obtidos son moi similares, porque a cuncha é carbonato cálcico e pode ter tamén pequenas cantidades de magnesio. Era algo que xa se facía tradicionalmente nas zonas costeiras de Galicia. – O Real Decreto de Nutrición Sostible de Solos Agrarios obriga a facer analíticas. Que che parece? – Cando abonamos ou encalamos o que non se pode facer é botar por botar e facelo ao tun tun porque iso conleva problemas ambientais importantes pero tamén un gasto absurdo, desperdiciando fertilizante e provocando ou acentuando desequilibrios no solo, o que se traduce en que non haxa unha mellora na produción senón todo o contrario. Moitas veces a xente fertiliza botando NPK por simple rutina. É o que se acostuma botar en Galicia, pero moitas veces non encalou previamente. Cando se fai iso estás perdendo eficiencia na fertilización, porque o fósforo retense fortemente sobre os compoñentes de carga positiva que hai no solo e que teñen esa carga positiva cando o pH é ácido, ou precipita co aluminio. Pero se ti encalas cambias o valor do pH e o fósforo estaría dispoñible para as plantas. Polo tanto, é moi necesario primeiro encalar e despois corrixir as carencias co que faga falla, por iso é tan necesaria a analítica.

A xente fertiliza con NPK por simple rutina e estámonos atopando solos cunha concentración moi elevada en fósforo

É como se ti vas ao médico e queres que che receite sen saber antes o que tés. Primeiro hai que facer unha análise de sangue e as probas oportunas; diagnosticar e despois medicar. Pois co solo pasa o mesmo. E incluso para pacientes coa mesma doenza o tratamento pode ser diferente. Igual no solo, dous solos ácidos poden necesitar unha dose de encalado e abonado diferente dependendo doutras propiedades do propio solo e do cultivo que vaia levar. A partir das analíticas é cando nós podemos recomendar. O xeral case sempre é que hai que encalar, pero non en todos os casos. Hai zonas de agricultura moi intensiva onde xa encalan desde fai tempo e nas que non é necesario encalar todos os anos, porque sempre hai un efecto residual do cal e igual chega con encalar cada dous ou tres anos; iso hai que velo en cada caso concreto.

Ao mellor non tes que fertilizar todos os anos. A sobrefertilización é contraproducente porque provoca desequilibrios no solo

O mesmo pasa coa fertilización. Ao mellor non tes que botar fertilizantes todos os anos. Estannos chegando aquí ao laboratorio solos cunha concentración de fósforo moi elevada. Lembro algúns traballos feitos fai uns anos na zona de Ordes, por exemplo. Nalgúns sitios hai unha sobrefertilización incrible e iso non é bo, xa non só polo gasto económico innecesario que supón abonar con fósforo cando non o necesitamos, senón que é mesmo contraproducente para o propio solo porque despois ese fósforo, dependendo do pH, precipítache o calcio e ti tes que ter un equilibrio. Cando tes déficit dalgún nutriente ou un desequilibrio no solo, a calidade desa colleita e o seu valor nutricional non é bo, porque o que fixeche foi bloquear a absorción dalgún nutriente. Falando de forraxes, por exemplo, puideches ter unha colleita abundante, pero a calidade igual non é a axeitada e aínda que o poidas corrixir despois a nivel de ración para o gando, mediante a suplementación, supón un gasto que podías ter aforrado.

Podemos ter forraxes que medran moito pero que ao mellor non teñen magnesio

Podemos ter forraxes que medran moito pero que ao mellor non teñen magnesio, e iso derivar en problemas de tetania no gando, que é unha desorde metabólica en rumiantes provocada pola falta de magnesio e que se dá moitas veces en sistemas de pastoreo. En ocasións danse problemas nas explotacións que non teñen que ver só coa cantidade que produces, senón coa calidade do que produces e que veñen derivados da nutrición do solo. Unha meneira de producir san e saudable é saber manexar o solo, porque cando ti tes unha relación desequilibrada entre calcio e magnesio, porque encalaches con calcio e non botaches magnesio, por exemplo, igual non se está absorbendo este último e provocas esa hipomagnesemia ou tetania. Moitos agricultores e gandeiros ás veces por inercia botan NPK, non miran a necesidade que hai. E do que se trata é de axustar cada vez máis as doses de abonado aos requirimentos do solo e o cultivo, porque trátase de satisfacer a demanda da planta pero sen danar ao medio ambiente. – Hai problemas de exceso de nitróxeno nos solos en Galicia nalgunhas zonas? – Nós detectamos máis problemas de exceso de fósforo. O nitróxeno acostúmase engadir como nitrato amónico ou como unha sal amónica ou cos xurros, pero ten que pasar a nitrato para que a planta o poda absorber. É dicir, ten que haber unha nitrificación (no caso dos xurros primeiro unha mineralización) se as condicións son axeitadas a nivel de pH, pasando dun amonio a un nitrato, que é como o toma a planta. Pero o nitrato é moi móbil, polo que moitas veces non se atopa no solo, senón que o exceso está xa na auga. Polo tanto, non é frecuente atopar nas analíticas un exceso de nitróxeno no solo, pero ese risco de contaminación por nitratos si que existe, moitas veces porque se bota moito purín e despois abónase igual con NPK.

Moitas veces estase fertilizando de máis, porque cando se bota moito purín ás veces non sería necesario despois fertilizar con nitróxeno

No caso do xurro ou do esterco, esa materia orgánica mineralízase e ese amonio pasa a nitrato, que pode ir a moitos sitios: pode ir á planta, pode ser retido polos microorganismos do solo, pero ao tratarse dun anión moi móbil, parte vaise ás augas, que é o que fai que haxa problemas nalgunhas cuncas onde se bota moito purín. Porque moitas veces estase fertilizando de máis, xa que co purín non sería necesario despois fertilizar con nitróxeno e séguese botando igual. De novo, isto vai depender das esixencias do cultivo, porque é certo que hai cultivos que demandan moito nitróxeno e non é suficiente o que aportan os xurros. 

 Un 40% dos solos que analizamos teñen contidos altos ou moi altos en fósforo

No caso do fósforo, sobre un 40% dos solos que analizamos teñen contidos altos ou moi altos. O exceso que atopamos moitas veces vén de atrás, de adicións anteriores e non tanto dos xurros, que xeralmente son pobres en fósforo, pero si por botar sempre abono mineral con fósforo. O NPK é moi recurrido en Galicia, pero eu sempre digo para que queres botar fósforo ou nitróxeno se xa o tes no solo; mira primeiro o que tes e fertiliza só se é necesario. Hai veces que só necesitas potasio e outras veces incluso que nesa campaña non necesitas nada. Botando só o necesario habería un aforro económico e os mesmos resultados produtivos. Tendo en conta, iso si, que non son os mesmos requirimentos para todos os cultivos: hai especies moi demandantes de fósforo e outras máis de nitróxeno. O abonado ten que ser algo racional, sostible e adaptado ás necesidades da planta; o que non pode ser é botar por botar.

O Instituto Xeográfico Nacional (IGN) desenvolve e mantén un servizo de correccións diferenciais con cobertura en toda España coñecido como Servizo de Posicionamento en tempo Real (SPTR), o cal opera de forma continua permitindo alcanzar unha precisión no posicionamento da orde duns poucos centímetros. Isto permitiu, entre outras, o desenvolvemento da agricultura de precisión grazas ao coñecemento da posición dunha forma precisa. O sinal transmitido de forma directa polos satélites dos sistemas GNSS -Sistema Global de Navegación por Satélite-, permite alcanzar unha precisión no posicionamento de varios metros de forma instantánea, a mesma que logramos por defecto cando usamos o receptor GNSS do noso teléfono móbil. Esta é unha precisión suficiente para navegación, pero non para actividades que esixen unha centimétrica como a requirida polo guiado de maquinaria agrícola de forma autónoma en campos de cultivo como sucede na agricultura.  Por este motivo, desenvolvéronse os sistemas de cálculo e transmisión de correccións diferenciais que operan corrixindo esa posición inicial para obter despois unha de maior precisión, da orde dun par de centímetros. Estes sistemas baséanse na utilización dos datos que provén as estacións permanentes GNSS distribuídas polo territorio e cuxas coordenadas é imprescindible coñecer coa máxima precisión posible. Aplicacións e usos do servizo Os usuarios rexistrados no Servizo de Posicionamento en Tempo Real forman parte de sectores moi plurais, desde a enxeñaría civil, ao medio ambiente ou a agricultura de precisión. Actualmente hai máis de 12000 usuarios rexistrados existindo un crecemento continuo e lineal nos novos rexistros principalmente por parte de usuarios pertencentes ao sector agrícola. Na seguinte imaxe pódese ver a distribución xeográfica de usuarios no mes de xaneiro de 2024 por área de actividade.  Conexións por área de actividade no mes de xaneiro de 2024./ Fonte: Rede de Infraestructuras Xeodésicas (RIG) Na actualidade, en torno ao 60% dos usuarios rexistrados pertencen ao sector agrario. O IGN está a efectuar tarefas de difusión do Servizo para dalo a coñecer a todos aqueles que estean interesados, así como para resolver todas aquelas cuestións que poidan exporse.   Do mesmo xeito, “a navegación autónoma de vehículos converterase nos próximos anos en algo cotián na tecnoloxía automobilística, e o SPTR pode ser unha opción fundamental para o desenvolvemento deste xeito de navegación en España. O uso do SPTR, co resto dos sistemas de control do vehículo, permitirán que o guiado sexa moito máis seguro”, sinalan desde a Rede de Infraestructuras Xeodésicas (RIG). O SPTR, servizo fundamental na agricultura de precisión. / Fonte: Cedida por John Deere En canto ao desenvolvemento do sistema nos vindieros anos, “é previsible o aumento da súa importancia dado o incremento de posibles aplicacións que se poden engadir ás anteriormente citadas, dificilmente imaxinables na actualidade”, avanzan. 

O Diario Oficial de Galicia (DOG) publica hoxe a resolución da Consellería do Medio Rural pola que se actualizan as zonas demarcadas pola presenza da praga de corentena “Tecia solanivora povolny”, ou couza guatemalteca da pataca, na comunidade autónoma de Galicia. En termos xerais a praga remite na provincia de Lugo pero segue espallándose na da Coruña. Mediante esta resolución, a Xunta levanta formalmente a prohibición do cultivo de pataca -medida que se mantiña para evitar a expansión da couza deste tubérculo- nas parroquias de Chamín (Santaia) e Corrizo (San Pedro) en Arteixo; e na parroquia de Caión (Santa María do Socorro) na Laracha, tamén na provincia da Coruña; así como na totalidade do concello lucense de Burela. Ademais, declara como novas zonas infestada as parroquias de Abegondo (Santaia), Cabanas (San Xián), Figueroa (San Miguel) e Sarandós (Santa María de Sarandós), no concello de Abegondo; as parroquias de Cañás (Santa Baia) e Paleo (Santo Estevo), no concello de Carral; e as parroquias de Barallobre (Santiago) e Maniños (San Salvador), no concello de Fene. Ao tempo, mantense a prohibición de plantar pataca nas parroquias coruñesas de A Pedra (Santa María), no concello de Cariño, e San Xurxo de Moeche, en Moeche. En Lugo, a prohibición do cultivo deste tubérculo segue a manterse na parroquia de Santa María de Trabada, no concello homónimo. Polo tanto, son zonas tampón -espazos límite de contención en lugares que lindan con outras zonas infestadas e nas que se pode plantar pataca comunicando o cultivo-, na provincia da Coruña, as parroquias de Cerneda (San Salvador), Folgoso (Santa Dorotea), Mabegondo (San Tirso), Meangos (Santiago), Montouto (Santa Cristina), e Viós (San Salvador), no concello de Abegondo; a parroquia das Somozas (Santiago Seré), no concello homónimo; Laraxe (San Mamede), en Cabanas; Vigo (Santa María), en Cambre; Cariño (San Bartolomeu), Landoi (Santiago) e Sismundi (Santo Estevo), en Cariño; as parroquias de Beira (Santa Mariña), Quembre (San Pedro), Sergude (San Xián), Tabeaio (San Martiño) e Vigo (San Vicente), en Carral; Régoa (Santa María), en Cedeira; As Encrobas (San Román), en Cerceda; Castelo (Santiago), en Culleredo. Tamén son zonas tampón as parroquias de Limodre (Santa Eulalia), Magalofes (San Xurxo), e Perlío (Santo Estevo), no concello de Fene; Labecengos (Santa María), San Xoán de Moeche (San Xoán) e Santa Cruz de Moeche (Santa Cruz), no concello de Moeche; as parroquias de Franza (Santiago) e Piñeiro (San Xoán), no concello de Mugardos; e as parroquias de Ferreira (San Paio) e Lamas (San Xiao), en San Sadurniño. E na provincia de Lugo, son zonas tampón as parroquias de San Xusto de Cabarcos, no concello de Barreiros; Santo Tomé de Lourenzá e Santo Adrao de Lourenzá, en Lourenzá; A Fórnea, A Valboa (Santa María Madanela), Sante (San Xiao), Vidal (San Mateo) e Vilapena (Santiago), no concello de Trabada. Todas as zonas tampón declaradas con anterioridade e non incluídas na presente resolución pasan a ser zonas libres.

Medidas nas zonas infestadas

Os agricultores das novas zonas infestadas deberán declarar as existencias de pataca almacenada na oficina rural máis próxima, en calquera dos lugares e rexistros establecidos na normativa reguladora do procedemento administrativo común ou a través da sede electrónica da Xunta de Galicia (https://sede.xunta.gal/portada) utilizando o código de procedemento MR465B. O prazo para presentar esta declaración será de vinte días hábiles, contados a partir do día seguinte ao da publicación no DOG da resolución (26 de marzo de 2024). A pataca almacenada será retirada polos servizos oficiais para proceder á súa destrución. Posteriormente, os titulares deberán desinsectar o solo, as paredes e o teito da zona onde estivera almacenada. En todas estas zonas queda prohibido o cultivo de pataca e os operadores de pataca de semente non poderán ter existencias nin comercializar este tipo de pataca. Tamén se prohibe a saída de pataca de consumo da zona infestada excepto no caso de tránsito, onde o vehículo deberá ir totalmente pechado cunha estrutura ríxida ou cunha lona protectora que se axuste perfectamente coa caixa do camión e impida calquera contacto dos tubérculos co exterior. Se o motivo da entrada de tubérculo na zona infestada é subministrar este produto dentro desa zona, en ningún caso, a pataca que entrou poderá saír da dita zona. Todos os produtores das novas zonas declaradas como infestadas que teñan que destruír ou arrancar patacas poderán solicitar a correspondente indemnización, a través dunha liña de axudas que sairá nas vindeiras semanas. Medidas nas zonas tampón En todas as zonas tampón declaradas, os agricultores deberán comunicar inmediatamente despois da sementeira, e en todo caso antes do 1 de abril, todas as parcelas cultivadas con pataca. Esta declaración poderá presentarse nos mesmos lugares que os indicados para a declaración de existencias ou a través da sede electrónica utilizando o código de procedemento MR465C. En canto aos operadores de pataca de semente deberán levar o rexistro de información dos compradores de pataca de semente e ter instalado no local destinado a almacén trampas de feromona específica para a captura de Tecia solanivora.

Evolución

A praga de corentena da couza guatemalteca da pataca detectouse por primeira vez no ano 2015, polo que a Consellería do Medio Rural tivo que prohibir o seu cultivo en diversos concellos da Coruña e Lugo de cara a procurar a súa erradicación. Dende a Consellería do Medio Rural afirman que “na actualidade, os datos de seguimento da presenza deste organismo -a través da rede de monitorización da Xunta, que conta con 2.100 trampas no territorio para realizar análises sistemáticos- mostran un avance significativo na súa contención, previa a unha posible erradicación”. No 2019, momento de máxima expansión da couza guatemalteca, chegaron a estar infestados 35 concellos. No período 2017-2023, a Xunta investiu 5,2 millóns de euros no Plan de choque contra a couza guatemalteca da pataca.

Enlace á resolución no DOG

A Oficina Agraria Móbil da Consellería do Medio Rural continúa impulsando xornadas formativas ao longo de toda Galicia. Nos vindeiros días, visitará os concellos de Chantada, en Lugo; e Monterrei, en Ourense, para ofrecer dúas sesións de aprendizaxe sobre poda.

A primeira cita será o venres 16 de febreiro no lugar de Pumar, na parroquia de Merlán, no concello de Chantada, onde se desenvolverá un curso sobre poda de maceiras.

O seguinte encontro xa axendado será o mércores 21 de febreiro, no concello de Monterrei, para abordar a poda en viñedo.

En cada un destes cursos poden participar, como máximo, 15 alumnos, que teñen que realizar a inscrición (gratuíta) previamente. O programa ten una parte teórica e outra práctica, con labores que se desenvolverán en parcela.

Datos para a inscrición:

Curso do día 16 en Chantada: Correo-e: oac.seca.chantada@xunta.gal. Teléfono: 982 870 247

Curso do día 21 en Monterrei: Correo-e: oac.seca.verin@xunta.gal. Teléfono: 988 788 310.