As IXP Ternera Gallega e Vaca Galega-Boi Galego continúan coa promoción da carne certificada nas feiras gastronómicas máis destacadas do calendario nacional. Tras asistir a Alimentaria, en Barcelona, esta semana participaron no 37º Salón Gourmets, celebrado en Madrid entre o luns e o xoves. Un percorrido culinario entre pezas singulares, como a tapa da pa ou a bavette, e outras máis afamadas, como o lombo, foi o argumento das tres masterclass ofrecidas polo Consello Regulador ante o público profesional; nas que se expuxeron as diferenzas entre a carne de tenreira e a do vacún maior. Co chef do Grupo Nove, Javier R. Ponte “Taky” (Catering Boketé, A Coruña) como xefe de cociña, a primeira parada desta viaxe gastronómica permitiu desbotar a idea de que existen pezas de primeira e de segunda categoría. Serviu un tartar elaborado coa tapa, no canto do solombo como é habitual, demostrando que outros cortes brindan resultados culinarios á altura dos máis coñecidos, mesmo en preparacións en cru. A carne elixida foi ‘Ternera Gallega Suprema’, aquela que se distingue por que procede de ganderías tradicionais, con vacas nai, nas que os tenreiros se alimentan do leite materno como mínimo durante 7 meses. Así o explicou o director de Promoción do Consello Regulador, Luis Vázquez, que incidiu en que a maneira de recoñecer este produto certificado é gracias ás súas etiquetas de cor rosa. Tamén desta categoría comercial, “Taky” escolleu o redondo para presentar en láminas con salsa tártara, evocando a tradicional receita italiana do vitello tonnato. Á cociña internacional fixo igualmente referencia outro dos pratos ofrecidos nestas masterclass: un taco mexicano estilo pibil, para o que se empregou a agulla.

Diversos cortes á grella

No estilo de cociñado por excelencia da carne, á grella, combináronse varias pezas de tenreira e de vacún maior, amosando os seus diferentes matices mediante unha elaboración sen artificios. De ‘Ternera Gallega Suprema Ecolóxica’, que conta coa dobre certificación da IXP e do CRAEGA, presentouse a bavette e a tapa da pa. A primeira, aínda pouco coñecida na cociña española, é moi habitual en Francia e destaca pola súa moleza e sabor. Tamén o fai a tapa da pa, que normalmente se utiliza para guisos, pero que coa axeitada preparación resulta ideal para a prancha. No caso do vacún maior, “Taky” serviu cortes clásicos, coma o lombo baixo de ‘Vaca Galega’ e o lombo alto de ‘Boi Galego’, ambos da categoría “Selección”, o que significa que se trata dunha carne con altas cualidades organolépticas, como a graxa amarela de cobertura e a infiltración. Os diferentes pratos deste percorrido gastronómico mesturáronse con consellos e técnicas de cociña para sacar o máximo proveito da versatilidade que ofrece o vacún galego certificado. Ao mesmo tempo, o director de Promoción explicou o traballo das ganderías inscritas, o tipo de razas e animais amparados, a súa alimentación e o sistema de control e rastrexabilidade das IXP. Destacou a relevancia das producións vinculadas aos selos de calidade, como garante do futuro socioeconómico e medioambiental do campo.

Divulgación e promoción comercial

Desde o stand da Consellería do Medio Rural, ademais de realizar estas masterclass, o Consello Regulador atendeu as necesidades de información dos visitantes, profesionais cárnicos procedentes de toda España e de países como Francia ou Italia. Asistir a feiras como o Salón Gourmets, cita de referencia para os produtos delicatessen, permite presentar as características diferenciais da carne certificada ante diversos públicos, tanto da restauración e da hostalaría coma da divulgación gastronómica, co obxectivo de incrementar as oportunidades comerciais das industrias inscritas.

A Organización Interprofesional Láctea (InLac) presentou a lema do seu novo anuncio de TV: 'Te lo Agradece'. Esta campaña apela ao consumo de alimentos de Orixe España e busca concienciar aos consumidores que, co seu poder de compra, teñen a chave para fomentar o relevo xeracional, garantir a viabilidade do sector lácteo e o futuro rural. Segundo indican, España importa moitos máis lácteos dos que exporta, cun saldo comercial negativo superior aos 1.065 millóns de euros en 2023. En concreto, España importou lácteos o pasado ano por valor de máis de 2.727,5 millóns de euros. Segundo detallou Daniel Ferreiro, presidente de InLac, "avogamos por que os consumidores opten por lácteos de Orixe España e se fixen na etiqueta. Porque a orixe si importa. Debe recoñecerse o valor que hai detrás de cada vaso de leite, iogur ou anaco de queixo". "Ao apoiar ao noso sector produtor e transformador elixindo lácteos españois, non só estamos por preservar a nosa cultura e identidade gastronómica, senón que, ademais, apoiamos a economía das zonas rurais", especifica Ferreiro. A campaña 'Te lo Agradece' convida os consumidores a apreciar os beneficios que teñen os lácteos e que estes sexan de orixe española. A directora xerente de InLac, Nuria María Arribas, destaca que 'se adquirimos alimentos lácteos de Orixe España, melloramos a calidade de vida de gandeiros e gandeiras, favorecemos que cooperativas e fabricantes poidan continuar a súa actividade, fomentamos o relevo xeracional e loitamos contra o despoboamento e o avance da España Baleirada".

Dende InLac fomentan o consumo de tres lácteos ao día e lembran que son alimentos situados na base da pirámide nutricional

A campaña ten unha forte presenza na televisión con anuncios de diferentes duracións, ademais de microespacios en radio e amplo despregamento de pezas en puntos de venda. "Unha campaña potente, que pretende superar os 250 millóns de contactos e que se realizará na súa primeira onda entre abril e maio, alcanzando unha cobertura do 88,5 %", indican desde InLac. 3 racións de lácteos ao día Tomar unha media de 3 lácteos ao día, é a mensaxe que promove desde hai anos InLac e que, segundo indican, está avalado por diferentes investigacións científicas de máximo rigor e obxectividade. Engaden que os lácteos "son alimentos situados na base da pirámide nutricional que formaron parte das nosas saudables dietas mediterránea e atlántica, nun país que figura entre os máis lonxevos do mundo e con mellor esperanza de vida a nivel global". Como dato preocupante, indican que máis do 60 % do calcio da dieta española procede do consumo de leite e os lácteos, pero unha parte dos españois están a abandonar o seu consumo, influenciados por modas alimentarias pouco rigorosas cientificamente en favor doutros produtos que non contan cos mesmos beneficios. As evidencias saudables derivadas do consumo habitual de alimentos lácteos contan co respaldo da Fundación Española da Nutrición (FEN), a Fundación Iberoamericana de Nutrición (Finut) ou a Federación Española de Sociedades de Nutrición, Alimentación e Dietética (Fesnad), entre outros organismos.

Este fin de semana, 6 e 7 de Abril, celébrase en Vilalba (Lugo) unha cita ineludible para os amantes da gastronomía galega, e máis concretamente do queixo: A Festa do Queixo de San Simón da Costa, que este ano chega á súa edición número 28. A celebración contará ao longo dos dous días con actuacións musicais, e por suposto catas e venda directa do produto estrela dos municipios da Terra Chá: o queixo de San Simón da Costa, que está amparado pola súa propia Denominación de Orixe Protexida. Esta é a programación: Sábado 6 de Abril, os actos da xornada comezarán a as 11.00 horas con a apertura da feira. Ás 11.30 horas haberá actuación musical de Buxos Verdes e ás 12.00 horas comezará a cata con maridaxe de queixos San Simón con viños galegos en a praza da Constitución. Ás 16.30 horas haberá un obradoiro infantil de elaboración de queixos e ás 17.30 horas un obradoiro infantil de cociña con queixos de San Simón. Ás 19.00 horas Sergio Pazos será o encargado de dar lectura a o pregón da festa e ás 19.30 horas entregaranse os premios da BTT. Todos os actos terán lugar na praza da Constitución. Ás 21.00 horas comezará na praza de Santa María o concerto de The Rapants. Domingo 7, ás 10.00 horas terá lugar a apertura da feira e ás 11.30 horas a actuación musical de Cerna de Árbol.

Máis información:

http://www.sansimondacosta.com

Os contratos entre viticultores e adegas son os que máis inspecciona de oficio a Consellería A Xunta de Galicia levou a cabo entre o 1 de xaneiro e o 31 de decembro de 2023 un total de 28 inspeccións de oficio en relación ao cumprimento da Lei da Cadea Alimentaria, 20 delas no sector do viño, 7 no sector vacún de leite e 1 no de leite cru de ovella. Ademais foron revisados un total de 250 contratos. Segundo os datos feitos públicos este mércores durante a reunión do Consello Asesor da AICA, a Comunidade Valenciana (0), Murcia (4), Navarra (11), Estremadura (12), Cantabria (13), Asturias (16), Canarias (18), Aragón (19), Baleares (20), País Vasco (20) e A Rioxa (27) levaron a cabo o ano pasado menos inspeccións de oficio que Galicia; fronte ás 44 de Cataluña, as 47 de Andalucía, as 49 de Madrid, as 73 de Castela-A Mancha ou as 324 de Castela e León. Destas inspeccións deriváronse un total de 167 sancións, das que 7 foron impostas en Galicia, todas elas ao elo da cadea que representa a industria alimentaria: 4 delas á industria cárnica bovina por non formalizar contratos por escrito, 2 ás adegas vitivinícolas polo incumprimento dos prazos de pago e 1 á industria láctea por non incluír nos contratos todos aqueles extremos que por lei han de conter. En canto ás denuncias presentadas, en todo 2023 a Xunta de Galicia tan só investigou 2 no sector da produción avícola de carne.

O 62% das denuncias presentadas ante a AICA desde a súa creación acabaron en imposición de multas

Desde a súa creación, a Axencia de Información e Control Alimentarios (AICA), organismo dependente do Ministerio de Agricultura e encargado de velar polo cumprimento da Lei da Cadea Alimentaria coa colaboración das comunidades autónomas, recibiu un total de 210 denuncias, das que 130 acabaron en sanción. Un total de 23 destas multas corresponden ao sector lácteo, derivadas de 44 denuncias presentadas, a maior parte por produtores e organizacións de produtores. Outras 23 sancións corresponden ao sector vitivinícola, mentres a maior parte (57 en total) proceden do sector das froitas e hortalizas. Un 40% máis sancións en 2023 Ao longo do 2023, a AICA impuxo un total de 382 sancións a operadores da cadea alimentaria, o que supuxo un aumento do 40,4% en comparación co ano precedente. Case a metade delas (un 48%) corresponderon a infraccións por incumprimento de prazos de pago, sobre todo, na parte maiorista.

O ano pasado a AICA impuxo 382 sancións ao amparo da Lei da cadea alimentaria, un 40,4% máis que en 2022, ás que hai que sumar outras 167 das comunidades autónomas (+33,6%)

Tamén foron obxecto de sanción a ausencia de contratos ou a falta, nos que si se realizaron, de elementos mínimos como, por exemplo, o prezo do produto motivo de transacción. As modificacións unilaterais non pactadas por contrato e a destrución de valor na cadea alimentaria tamén aparecen na listaxe dos principais motivos de penalización. Por sectores, os que rexistraron máis infraccións con sanción foron o de froitas e hortalizas, que acaparou 165, seguido do vitivinícola (96), o de aceite de oliva (40), bovino (37), oliva de mesa (19) e lácteo (17). A estas sancións hai que sumar as aprobadas polos organismos autonómicos que tamén teñen competencias no control e vixilancia do cumprimento da Lei da cadea alimentaria. O ano pasado impuxeron 167 sancións, un 33,6% máis que en 2022. Estas últimas recaeron principalmente en empresas do elo da industria alimentaria.

Reparto de competencias de inspección entre o Ministerio e as comunidades autónomas

Primeira reunión do Consello Asesor da AICA deste ano, celebrada esta semana Todas as sancións impostas no 2023 son froito dos controis de oficio da AICA e as comunidades autónomas, así como das investigacións realizadas en ambos os casos tralas denuncias recibidas por supostos incumprimentos da Lei da cadea. A AICA, en concreto, investigou durante o pasado exercicio 32 denuncias, un 39,1% máis que no 2022, e as comunidades autónomas, outras 18. O ministro de Agricultura, Luis Planas, subliñou durante a primeira reunión do Consello Asesor da AICA deste ano a necesidade de que se traslade aos organismos de control e vixilancia do funcionamento da Lei da cadea alimentaria toda irregularidade comercial que se constate. Remarcou o carácter confidencial das denuncias e precisou que o ano pasado, case dous terzos das recibidas e investigadas terminaron en sanción.

A AICA vixía as relacións entre empresas de distintas comunidades e os gobernos autonómicos os contratos que se asinan dentro do seu territorio

En total, as denuncias e as actuacións de oficio durante 2023 traducíronse no control dun total de 2.371 relacións comerciais da cadea alimentaria, o que representa un 59,4% máis que nos doce meses anteriores, segundo o Informe da actividade inspectora e de control de AICA no ámbito da cadea alimentaria en 2023. A AICA ten competencia sancionadora en relacións comerciais que teñen lugar entre empresas con sedes en distintas comunidades autónomas ou nas que, por razóns de rastrexabilidade previsible do produto obxecto do contrato, exceda do ámbito autonómico. Os organismos de inspección de cada comunidade autónoma, pola súa banda, controlaron no seu territorio outras 2.871 relacións comerciais, segundo o Informe da actividade das comunidades autónomas en 2023. O ministro, durante a sesión inaugural do encontro, resaltou “o bo funcionamento de cadea alimentaria”. Descontos non acordados previamente nos contratos O ministro aproveitou para lembrar que desde o 30 de xuño de 2023 é obrigatorio inscribir no Rexistro de Contratos Alimentarios, ao que se accede a través dunha aplicación da web de AICA, os contratos alimentarios con produtores primarios e agrupación de produtores. Ao seu xuízo, o devandito rexistro converteuse xa nunha “ferramenta determinante” para o labor de inspección deste organismo.

Ao longo de 2024 priorizarase o cumprimento de contratos alimentarios, con especial atención á modificación do prezo a partir de descontos

O ministro tamén avanzou que ao longo de 2024 a actividade da AICA priorizará a comprobación e o cumprimento dos contratos alimentarios, con especial atención á modificación do prezo a partir da aplicación de descontos non acordados previamente. Tamén se dará preferencia ao control dos sectores con máis risco de que as súas liquidacións e pagos non sexan superiores ao custo efectivo de produción, así como á vixilancia de cancelación de pedidos. Cambios legais a nivel español e na UE O ministro de Agricultura confirmou ademais durante a apertura da primeira reunión do Consello Asesor da AICA deste ano que a conversión deste organismo en axencia estatal traducirase “nunha maior estrutura, con máis medios humanos e materiais para desempeñar as súas funcións”, o que lle permitirá “reforzar significativamente a súa capacidade inspectora”. O ministerio quere dar unha resposta rápida a unha das principais preocupacións dos agricultores e gandeiros que se mobilizaron estas semanas, o cumprimento efectivo da Lei da Cadea Alimentaria en todos os elos, para que nas relacións comerciais, sobre todo nas que participan os agricultores e gandeiros, o prezo sexa xusto, supere o custo efectivo de produción e asegure a viabilidade económica dos operadores.

A conversión da AICA en axencia estatal dotaraa de máis persoal e medios para reforzar significativamente a súa capacidade inspectora

Luis Planas explicou que a posta en marcha da axencia estatal require da aprobación dunha norma con rango de lei, polo que o Goberno estuda na actualidade o menor percorrido temporal para a súa creación, ben a través dun texto legal ad hoc ou mediante a introdución dunha disposición adicional na futura Lei de prevención das perdas e o desperdicio alimentario. A futura Axencia Estatal de Inspección da Cadea Alimentaria manterá o acrónimo de AICA. Prevense ademais modificacións lexislativas sobre prácticas comerciais na Unión Europea. De feito, a Comisión presentou a mediados do pasado mes de decembro unha serie de propostas a medio prazo para revisar a Directiva de prácticas comerciais desleais de 2019 e o Regulamento da Organización Común de Mercados Agrarios (OCM) que, en boa medida, seguen a senda emprendida a nivel nacional en países como Francia ou España. O Executivo comunitario propuxo a instauración do Observatorio de custos de produción, marxes e prácticas comerciais, e a implementación de novas regulacións para garantir o cumprimento das prácticas comerciais a nivel transfronteirizo.

 

Mañá venres, 29 de marzo, celébrase na localidade luguesa de Pedrafita do Cebreiro a tradicional Feira do Queixo do Cebreiro, que este ano chega á súa edición número 36. A feira ten como obxectivo exaltar este queixo fresco, con Denominación de Orixe Protexida, considerado un dos máis exquisitos do país, e elaborado con leite pasteurizado, que o converte nun delicioso manxar. Durante a feira, que comezará a partir das 09.30 horas, as queixerías acollidas ao Consello Regulador, porán á venda os seus deliciosos queixos a prezos populares. Os asistentes a esta xornada tamén poderán adquirir outros produtos elaborados de forma artesá, como mel, viño, pan, artigos de coiro, ..., Ademais, haberá animación musical: A partir das 11.00 horas con os pasarúas da charanga Louband e ás 12.00 horas deleitarse con baile galego da Asociación Cultural Abrente das Nogais. Este ano o pregón, acto que terá lugar ás 13.00 horas, estará a cargo do CPI Uxío Novoneira.  

Presentación do informe sobre exportación de produtos agroalimentarios españois en 2023 Galicia representou no 2023 o 6% das exportacións de produtos agroalimentarios españois, segundo se desprende do Informe elaborado por Cajamar, que toma como base os datos da estatística oficial de comercio exterior. O valor das exportacións agroalimentarias procedentes da comunidade galega medrou en conxunto un 6% o ano pasado, ata alcanzar os 4.373 millóns de euros, o que converte a Galicia na quinta comunidade máis exportadora de alimentos.

As exportacións agroalimentarias galegas creceron un 7% na última década

En 2023 mantense o liderado rexional de Cataluña (15.300 millóns de euros) e Andalucía (case 14.000 millóns), que se resente polas dificultades do sector do aceite de oliva. Séguenlles a Comunidade Valenciana, con 8.673 millóns, Murcia con 6.776 millóns, e Galicia con 4.373 millóns de euros. As exportacións agroalimentarias representaron o 15% do total das exportacións galegas o ano pasado. As empresas galegas do sector alimentario máis exportadoras son as vinculadas á pesca e ao sector lácteo.

Os alimentos representan o 15% do total de produtos exportados desde Galicia

Peixes e mariscos frescos e as conservas de peixe supoñen máis do 60% das exportacións agroalimentarias da comunidade. Outras partidas destacadas son o leite e a nata. En conxunto, o ano pasado Galicia exportou leite e nata por valor de 169 millóns de euros, un importe un 6% inferior ao do ano anterior. Forte crecemento do sector porcino en Aragón En canto ao crecemento das exportacións por comunidades autónomas, destaca de novo este ano o dato de Aragón, cuxo impulso do seu sector cárnico eleva as súas vendas ao exterior un 21% con respecto ao ano anterior, así como Madrid, Castela e León, Galicia, A Rioxa e Estremadura, que crecen todas elas por enriba da media. Os datos menos positivos preséntanos as Baleares e Asturias. Andalucía reflicte unha caída do 3%, sen dúbida, influída pola baixada nas vendas de aceite de oliva. Na análise a medio e longo prazo, nas medias de crecemento a 5 e 10 anos, destaca novamente Aragón, cuxo incremento do sector porcino lévaa a unha taxa media anual do 16% con respecto ao dato de hai 5 anos, e do 14% respecto a 2013. En canto á importancia do sector agroalimentario nas exportacións totais, destaca Murcia, onde o 48% das súas vendas ao exterior corresponden ao sector agroalimentario; sendo ademais a segunda comunidade con maior balanza comercial agroalimentaria positiva, con 3.855 millóns de euros de superávit, só por detrás de Andalucía, líder con 5.934 millóns. Medran as vendas dentro da UE En conxunto, o valor das exportacións agroalimentarias españolas creceu un 3,5 % en 2023, pero o volume descendeu por segundo ano consecutivo. O estudo recolle, como dato positivo, que a balanza comercial agroalimentaria tivo un ano máis un superávit de 14.408 millóns de euros, sendo con diferenza o maior diferencial entre exportacións e importacións de entre os grandes sectores da economía española, o que resalta a importancia do agroalimentario dentro do sector exterior español.

O crecemento das vendas á Unión Europea contrasta coa caída nas exportacións a países terceiros

Nun ano caracterizado polas dificultades derivadas das caídas na produción de diferentes sectores pola seca, así como pola persistencia da inflación, as exportacións agroalimentarias conseguiron crecer en 2023 un 3,5% en valor ata os 69.608 millóns de euros. Este crecemento contrasta coa caída das vendas exteriores en volume, que descenderon un 9 %, con baixadas en todos os principais produtos exportados: -6% en froitas e hortalizas, -8% en carne de porco, -33% en aceite de oliva e -2% en peixes e mariscos e viños. Na análise das exportacións agroalimentarias por categorías, en 2023 destaca o bo comportamento de froitas e hortalizas (+5%) e porcino (+8%), mentres o aceite apenas creceu un +1% e a partida de peixes rexistrou un descenso do -3%.

Países Baixos, Alemaña, Francia e Italia seguen sendo os principais países exportadores agroalimentarios da UE

Nos datos por países destaca a puxanza das exportacións españolas tanto a Alemaña (+903 millóns de euros e +12%), Portugal (+795 millóns e +12%) e Francia (+ 674 millóns e +7%), como a países do Leste como Polonia (+220 millóns de euros e +13%), República Checa (+136 millóns e +19%) e Romania (+132 millóns e +24%). En países terceiros prodúcese por primeira vez no últimos dez anos un descenso global nas exportacións (-1.340 millóns de euros) marcado polos descensos en China (-642 millóns de euros e -26%). Outros mercados relevantes que baixan son Estados Unidos (-180 millóns e -6%), Corea do Sur (-213 millóns e -22%) e Xapón (-190 millóns e -14%), aínda que todos eles, excepto China, tiveron crecementos importantes o ano anterior que compensan estes descensos.

As exportacións de produtos lácteos españois a China aumentan un 15%

O sector lácteo español mantivo un comportamento dinámico nos últimos anos, nos que viu incrementar as súas vendas no exterior moi por enriba da media agroalimentaria. España é o noveno país exportador de produtos lácteos e queixos da UE, sendo os principais exportadores comunitarios Alemaña, Países Baixos, Francia, Italia e Bélxica, por esta orde. Na desagregación por produtos lácteos exportados en 2023, o 46% do total son queixos e o 26% leite, cun 28% para outros produtos (lactosuero, manteiga). Dez anos atrás, os queixos supoñían un 35%, o que dá idea da positiva evolución da exportación deste produto na última década.

A exportación de queixos aumentou 11 puntos porcentuais na última década

En 2023, os queixos experimentaron de novo un forte crecemento interanual (+14%), que se suma ao do ano anterior (+20%), e cun incremento medio nos últimos 10 anos tamén superior á media agroalimentaria (+11%). En canto a mercados, hai unha importante concentración xeográfica nas vendas á UE, cun 66% do total, aínda que descendeu 13 puntos desde o 79% de 2013. En canto a mercados concretos, Portugal, Francia, Italia, Estados Unidos, China e Reino Unido son os principais destinos, por esta orde, destacando ademais como curiosidade a presenza de Cuba no noveno lugar na clasificación.

Os queixos representan só o 5% dos produtos lácteos españois exportados a China

En canto aos crecementos, e dentro da boa tónica xeral en 2023, Cuba (+61%) destaca sobre o resto, aínda que partindo de cifras relativamente baixas. Outros mercados que soben de forma relevante, en termos relativos, son Reino Unido (+21%), Portugal (+20%), Estados Unidos (+16%) e China (+15%). Con respecto a fai 10 anos, China (+31%) e Cuba (+29%) ascenden claramente por enriba do resto, destacando Alemaña a escala comunitaria. Outro dato interesante é a composición das exportacións por produtos, que segue o patrón xeral da categoría, excepto en dous mercados: Estados Unidos, onde case o 100% dos 90 millóns exportados son queixos, e China, gran importador de leite e derivados, onde, pola contra, os queixos supoñen unicamente o 5% do total exportado desde España.

A Universidade de Vigo organiza a II Xornada anual sobre políticas alimentarias, que se centra na seguridade alimentaria "da granxa á mesa". O evento terá lugar o 19 de abril de 9:00 a 14:00 horas no Edificio Politécnico da Facultade de Ciencias do Campus de Ourense. O obxectivo das políticas alimentarias da Unión Europea (UE) en materia de seguridade alimentaria é protexer aos consumidores, así como garantir un bo funcionamento do mercado interior. Por iso, estudar posibles riscos alimentarios é unha base científica para tomar decisións en materia de seguridade alimentaria e nutrición. A seguridade alimentaria require dunha lexislación ampla, pero ao mesmo tempo son necesarios estritos controis de seguridade dos mesmos. Con esta xornada, buscan ser un punto de encontro entre os diferentes axentes da cadea alimentaria que trasladarán a súa experiencia no ámbito da seguridade alimentaria. Esta actividade está organizada por Raquel Rial Otero, Beatriz Cancho Grande, Elena Martínez Carballo e Carmen González Barreiro, investigadoras do grupo Food and Health Omics. As inscricións pódense realizar ata o 12 de abril a través da páxina web www.foodandhealthomics.es. Programa completo

O Centro de apoio ao medio rural A Fusquenlla, integrado na rede de espazos coworking da Deputación da Coruña, iniciou o pasado venres unha nova acción formativa para capacitar ás produtoras e produtores da comarca tanto no manexo do equipamento como nas técnicas de transformación e envasado alimentario. Trátase do cuarto curso deste tipo que se ofrece nas instalacións, co obxectivo de seguir ampliando a base social dun proxecto co que se busca dinamizar a economía da zona apostando polos produtos de proximidade, da máxima calidade e con todas as garantías sanitarias. Neste primeiro curso de 2024 participan un total de 20 persoas, admitidas a partir do listado de agarda das solicitudes rexistradas até o momento a través do formulario da web afusquenlla.gal. A Fusquenlla ofrece ao longo do ano cursos de capacitación técnica obrigatoria para aquelas persoas que queiran utilizar o centro, que non está limitado unicamente á veciñanza dos sete concellos promotores -recentemente uníronse Narón, As Pontes e Cedeira-, senón que está aberto a calquera persoa interesada. Neste sentido, o formulario de inscrición recolle permanentemente solicitudes ás que se lles vai dando saída por orde de petición a medida que se van convocando accións formativas, cun cupo de entre 15 e 20 persoas. Na asignación das prazas teñen prioridade aquelas persoas que contan con REAGA e que se dedican profesionalmente á produción e a comercialización, de cara a que poidan ampliar e diversificar a súa actividade. Trátase de cursos gratuitos de 28 horas de duración con contidos teóricos e prácticos que abordan principalmente a hixiene e manipulación de alimentos e as técnicas de conservación, ademais do manexo con seguridade de todo o equipamento co que contan as instalacións. O curso iniciado o pasado venres finalizará o 19 de abril e está distribuido en sete xornadas de catro horas de duración os venres e os sábados. A parte teórica da formación desenvólvese na Casa da Xuventude de San Sadurniño, mentres que os contidos prácticos impartiranse no propio centro de transformación, situado no recinto feiral de San Ramón. O temario inclúe no seu primeiro módulo todo o referido a hixiene, prevención de contaminacións e intoxicacións, prácticas de manipulación, hixiene, control de pragas, técnicas de conservación, rexistros sanitarios, etiquetado, etc. Nos módulos 2, 3 e 4 veranse, respectivamente, a prevención de riscos laborais, o manexo e limpeza de maquinaria e o cálculo de custes de produción fixos, ademais da levanza de rexistros. O último módulo estará máis centrado na práctica de elaboracións básicas de produtos hortofrutícolas. O curso rematará cun pequeno exame de avaliación dos coñecementos adquiridos. Desde o proxecto A Fusquenlla -integrado por Cedeira, Cerdido, Moeche, Narón, As Pontes, San Sadurniño e Valdoviño- insístese en que calquera persoa que desexe participar en próximas convocatorias debe inscribirse na lista de agarda a través deste formulario de Google Drive. A seguinte acción formativa que se levará a cabo, aínda sen data, terá unha duración de cinco horas e dirixirase á capacitación básica de persoas acompañantes que lles vaian axudar ás produtoras e produtores principais que xa teñan superado o curso de 28 horas. Unha vez que conclúa o curso iniciado o venres, serán xa 110 as persoas certificadas para traballar no centro de transformación, 70 como usuarias principais e 40 como axudantes.

Ao redor duns 40 establecementos e negocios do Xeodestino Ancares Terras de Burón recibiron xa o distintivo que os acredita como membros oficiais da iniciativa da ‘Cociña de Ancares Terras de Burón’. Esta iniciativa abrangue os aloxamentos turísticos que contan cunha despensa onde teñen produtos locais a disposición dos visitantes; a restaurantes e casas de comidas que ofrecen pratos elaborados con produtos de proximidade e a partir de receitas tradicionais da zona; e tamén aos obradoiros e puntos de venda dos produtores de alimentos do Xeodestino Ancares Terras de Burón. Aquela veciñanza e visitantes que aposten por hospedarse nun destes negocios hostaleiros e levar algún destes artigos ou compralos nunha tenda que conte con este selo na súa entrada, saberán que van consumir un produto de proximidade e con todas as garantías de calidade, ao tempo que colaboran co desenvolvemento da economía local do territorio. Así o explica Fe Álvarez, xerente do GDR Montes e Vales Orientais. “O noso obxectivo coa ‘Cociña de Ancares Terras de Burón’ é potenciar a economía local buscando tender pontes entre produtores e establecementos para que os alimentos e bebidas que se producen no noso territorio se consuman tamén aquí e para a que a nosa gastronomía actúe como unha fantástica embaixadora turística do xeodestino”, salienta.

Un recuncho especial e saboroso

Un total de 15 establecementos xa teñen preparado un recuncho especial nas súas instalacións dedicado á ‘Despensa de Ancares Terras de Burón’, onde os seus hóspedes e visitantes poderán atopar e mercar distintos produtos pertencentes a dez produtores que xa se adheriron tamén a este proxecto. Os establecementos que xa recibiron o selo que os identifica como participantes son o Complexo O Piñeiral da Fonsagrada; Apartamentos Sons do Eo, bar O Recuncho d’Vane e A Marronda, en Baleira; Antollos do César, en Baralla; Hotel Os Ancares e Casa do Bico, en Becerreá; Casa O Crego e Cabañas de Ancares, en Cervantes; a Casa Grande de Láncara; Casa Suarna, Caserío Meiroi e Supermercados Embutidos Suarna, en Navia de Suarna; Casa Chaín, en Pol; e o Restaurante O Cebreiro, en Pedrafita de Cebreiro. Mentres, os produtores que xa están certificados e son participantes de pleno dereito neste clube de produto turístico son a Cooperativa A Carqueixa, a Asociación de Gandeiros da Fonsagrada (Asgafón), Mel Casa Príncipe, Mel ToxalRiba, O Retiro, Cervexas Píntega, Embutidos Suarna, Adega Sidrón, Ribeiregas e Mel Outurelos. Estas últimas semanas, produtores e establecementos fixeron un esforzo para que estes recunchos xa estean dispoñibles nesta Semana Santa, unha das temporadas importantes a nivel turístico na zona, xa que son uns días nos que centos de visitantes apostan polos Ancares e as Terras de Burón para pasar o seu tempo de vacacións. Casas de comidas onde desfrutar da gastronomía local Na entrada dos restaurantes e casas de comidas dos 14 concellos nos que traballa o GDR Montes e Vales Orientais, xa se comezan a ver pendurados os selos de ‘Cociña de Ancares Terras De Burón’. A día de hoxe son 18 os restaurantes e casas de comidas certificados. En Baleira, A Marronda, o Recuncho D’Vane, O Neireo e os Apartamentos Sons do Eo. Aqueles que se acheguen a Navia de Suarna poderán desfrutar das receitas certificadas na Casa de Chao, o Caserío Meiroi, o café bar Xegunde, no restaurante A Escola e no Mesón Aarau. Na Fonsagrada certificáronse O Piñeiral e o mesón Catro Ventos; en Becerreá os restaurantes Rivera e Boavista; mentres que A Lareira (As Nogais), Casa Sidrón (Negueira de Muñiz), Fonda Zarralleiro (Baralla), o restaurante O Cebreiro (Pedrafita do Cebreiro) e a Casa Cazoleiro (Meira) completan un listado que está aberto a novas incorporacións.

Turismo sostible

Esta proposta tamén cumpre cunha das liñas de actuación máis importantes do GDR Montes e Vales Orientais, que non é outra que apostar por un turismo sostible. É importante recordar neste punto que o Xeodestino Ancares Terras de Burón foi o primeiro destino de ecoturismo da provincia de Lugo e o segundo de Galicia. “Buscamos un turismo responsable, que non dane os recursos naturais que temos, que respecte a biodeversidade do noso territorio e tamén axude a que medre a economía local”, conclúe Fe Álvarez.

A sede ferrolá de Afundación acolleu este mércores a presentación oficial da sexta Feira do Queixo de Moeche e do primeiro encontro estatal da Rede de Queixerías de Campo e Artesás QueRed. Un evento que se desenvolverá durante esta fin de semana sábado e máis o domingo -o primeiro día dirixido só a profesionais- co que se quere mostrar a excelencia dos queixos elaborados en pequenos obradores de toda España e que, ademais, tamén reivindicará as posibilidades da transformación leiteira vinculada á calidade, aos produtos diferenciados e á sostenibilidade. Neste sentido, á cita organizada polo Concello de Moeche en colaboración con QueRed e a Deputación da Coruña asistirán 38 queixarías da comarca, de Galicia e do resto de España, ademais de 16 postos agroalimentarios, rodeados durante a xornada do domingo por múltiples actividades paralelas. Obradoiros para a rapazada, música, catas comentadas, showcookings, visitas guiadas ao castelo e un Tren do queixo que sairá ás 10:45 horas da estación de Ferrol con destino a Moeche, son algúns dos alicientes que, xunto á ampla variedade de queixos, prometen atraer ao recinto feiral de San Ramón a miles de visitantes. A presentación abriuna a concelleira de Turismo de Ferrol, María del Carmen García, como representante do concello anfitrión do acto, quen lle desexou á feira "moito éxito e moitas vendas aos artesáns participantes no evento", ademais de agradecer "a posta en valor dun produto excelente". Pola súa banda, Xosé Mazaira, responsable da queixería chantadina Airas Moniz e secretario de QueRed, celebrou que Moeche vaia acoller o primeiro encontro estatal dunha rede "da que formamos parte 400 queixarías artesanais de España que abranguen as 17 comunidades autónomas". Mazaira destacou neste sentido que a feira ofrecerá nun mesmo espazo "elaboracións totalmente distintas" que serán do gusto as persoas amantes do queixo, pero tamén un exemplo de como a transformación leiteira pode axudar a mellorar as rendas das explotacións:"creo que vai ser un referente para moita xente que ten gandaría e que non sabe que facer co leite. Ese é un dos obxectivos, dar a coñecer a cultura do queixo que hai en España e animar á xente de Galicia a que transforme o leite porque hai moitas oportunidades de negocio", asegurou o artesán. Na mesma liña tamén se pronunciou Xosé Regueira, responsable provincial de Turismo, Promoción económica e Cadea Agroalimentaria, quen reivindicou o turismo e a gastronomía baseada nos produtos "dun nivel de calidade altísimo" como factores que contribúen ao desenvolvemento rural. Argumentos que o seu departamento está promovendo a través da marca A provincia que sabe. "A gastronomía vai darnos moitas oportunidades para diversificar o turismo, pero tamén para avanzar no compromiso co quilómetro cero, coa sostenibilidade e co territorio". Regueira reiterou o apoio da Deputación da Coruña ás iniciativas neste sentido que están poñendo en marcha "os concellos máis pequeniños", como é o caso de Moeche, "que invisten en xerar oportunidades de negocio pero tamén para que a xente que vive no rural poida seguir vivindo e traballando no rural". A alcaldesa de Moeche, Beatriz Bascoy, agradeceu o apoio da Deputación e de QueRed na organización da feira desta fin de semana que, segundo debullou, estará centrada o sábado nun público profesional -coa presentación da propia rede estatal e unha sesión formativa-, mentres que o domingo, "o día grande", abrirá ao público ás 10:00h con "39 queixarías,16 postos artesanía agroalimentaria e todo tipo de actividades para que a xente pase a xornada: obradoiros de queixaría, catas comentadas co artesán queixeiro Alejandro Montes, actuacións musicais, sorteos... Pero o principal será probar os queixos de todo o Estado", avanzou Bascoy como resume dun programa que pode consultarse nesta ligazón. A alcaldesa -que estivo acompañada pola titular de Desenvolvemento local, Cris Rey- cualificou, a feira do queixo como "a nosa xoia" (sen desmerecer a cita do 23 de Abril) por tratarse dunha aposta que arrancou en 2016 para mostrar "a calidade das queixarías artesás, dese queixo que se prepara con moito coidado, con moito mimo, que acaba sendo un produto diferenzado e unha vía de saída moi importante para o sector lácteo". Bascoy rematou a súa intervención no acto recalcando que a Feira do Queixo busca "busca potenciar o sector lácteo e que Moeche sexa un espazo de referenza para o sector artesán". Á presentación que tivo lugar na sede de Afundación tamén asistiron, ademais da representación institucional e organizadora, membros do tecido asociativo de Moeche, representantes da hostalaría da comarca e responsables de Lácteos Moeche. Por xentileza desta firma -que colabora coa feira desde os seus inicios- varios establecementos servirán queixo de Moeche como petisco durante o sábado 16. Son o Trintaedous en Pontedeume, o Mesón Alfonso -zona Ultramar, Ferrol-, a Cafetería Platea -Amboage- e o Ábaco, na Magdalena. Os bares e restaurantes de Moeche farán o propio durante a xornada do domingo.

Que significa para Friol esta 30ª Edición da súa 'Feira do Queixo e Pan de Ousá? Efectivamente, o vindeiro domingo 24 de marzo estamos de celebración aquí en Friol, porque a nosa Feira do Queixo de Friol e Pan de Ousá cumpre 30 anos: desde 1993 sen perder a esencia e amosando ao mundo o mellor da nosa terra e o bo facer da nosa xente, promocionando os saberes e sabores de Friol. 30 anos nos que a nosa Feira pasou de ser unha pequena celebración local a converterse hoxe nunha das festas gastronómicas referentes de Galicia. A Feira do Queixo de Friol e Pan de Ousá significa cada ano un impulso económico en todos os sentidos, xa que, ademáis de promocionar os dous productos gastronómicos estrela que temos no municipio, como son o queixo e o pan, tamén é un impulso para o resto de sectores de actividade, como o comercio, a hostalería e alimentación. Pero ademais tamén serve de empuxe turístico durante todo o ano, xa que, ao ser recoñecida como Festa de Interese Turístico de Galicia, consolida a Friol como destino turístico e garante un maior número de visitas tanto de xente de Galicia como do resto de España, dando a coñecer o municipio de Friol. Como será o formato da Feira este ano en canto á exposición dos produtos? En canto ao formato da feira mantemos a mesma infraestructura dos últimos anos, unha vez consolidadas as melloras que tivemos que introducir despois da pandemia, modernizándoa cada vez máis e adaptándonos aos novos tempos. Na praza Andón Cebreiro instalarase a tradicional carpa que serve como eixo do recinto feiral, e no seu interior os produtores locais de queixo e pan organízanse en diferentes stands. Arredor da carpa instalaranse outros postos de venda dos diferentes produtos agroalimentarios do Municipio. E na Praza Rosalía de Castro e nas rúas colindantes coa praza estarán expostos produtos de diferentes sectores, como artesanía, textil, etc; que, como é habitual, non terán que pagar ningún tipo de taxa municipal. Cales son as previsións de participación para esta edición? Levamos dous anos marcando cifras históricas de participación e resulta difícil seguir superándose, pero desde o Concello temos preparado un ambicioso programa de actividades para celebrar esta edición da Feira, coa esperanza de manter a mesma cantidade de público, e incluso, se o bo tempo nos acompaña, mesmo superar as 30.000 persoas que nos visiten nesta 30ª Feira do Queixo de Friol e Pan de Ousá. En canto á participación de queixeiras e panaderías, mantéñense os números de anos anteriores, con unas 60 queixeiras e 5 panaderías que estarán expoñendo os seus productos. Pola información que nos fan chegar os produtores, poido asegurar xa que a Feira deste ano será de novo un grande éxito. E a maiores, como todos os anos, a capitalidade do municipio estará ese día ateigada de expositores de diferentes sectores, xa que na contorna da carpa principal ubicaranse numerosos stands de produtos agroalimentarios do municipio, tamén de ámbito textil, e distintos postos de hostalería tradicional. Cales son as principais novidades do programa da Feira para este ano? Os actos do día da Feira seguen a estrutura habitual, así que ás 11 da mañá do domingo 24 de marzo estaremos inaugurando esta 30ª edición. Durante toda a mañá haberá pasarrúas a cargo de ‘Xesta Verde’ de Friol. Ás 7 da tarde o salón de actos do Centro Sociocultural acollerá un concerto de música folk a cargo do grupo ‘Comando Curuxás’. E a partir das 10 e media da noite dará comezo a romaría, que nesta edición amenizará a ‘Orquestra Marbella’. Como motivo deste 30 aniversario celebraremos un acto especial o venres 22 de marzo no Centro Sociocultural, no que se proxectará un novo documental sobre a historia da Feira do Queixo de Friol e Pan de Ousá e tamén se fará unha homenaxe aos nosos produtores locais. O público infantil terá algún protagonismo na feira? Despois do grande éxito do ano pasado, este ano volvemos organizar un obradoiro infantil de elaboración do queixo de Friol, aberto a tódolos pequenos do noso municipio para que coñezan a maneira de elaborar este produto tan noso, e inculcarlles o valor que supoñen estes produtos para o rural. Cal é o segredo do Queixo de Friol e do Pan de Ousá? Non hai segredo máis aló de dispoñer dunhas materias primas de máxima calidade, o excelente sector primario de Friol e o bo facer artesán das nosas queixeiras e os nosos panadeiros. O queixo de Friol e o pan de Ousá son xa dous produtos consolidados, coñecidos en toda a xeografía galega, e agora empezan a selo tamén no ámbito nacional e internacional. Incluso tanto queixeiras como panaderías teñen moita máis demanda que a súa propia producción. Por iso nos últimos anos fixeron un esforzo transformando e modernizando as súas instalacións para poder ampliar esta producción, sobre todo nas queixerías. Que expectativas de futuro pode ter unha feira tradicional como a de Friol? Desde o Concello de Friol apostamos non só pola continuidade e futuro da nosa Feira do Queixo e Pan de Ousá, senón tamén estamos impulsando outras celebracións como a Feira Mensual, que, despois de 12 anos celebrándose no recinto do mercado gandeiro, a partir do vindeiro domingo 7 de abril volverá celebrarse cada primeiro domingo de mes no centro da capitalidade. Así queremos promocionar os ‘Saberes e Sabores de Friol’ para poñer en valor a nosa cultura popular, mantendo vivas as nosas tradicións, fortalecendo o sistema económico e produtivo de Friol e impulsando os nosos produtos agroalimentarios para seguir dinamizando e impulsando o sector primario do municipio e continuar potenciando o sector empresarial e o comercio local

O sector alimentario galego reuniuse en Santiago de Compostela este xoves 7 de marzo para asistir a un almorzo informativo sobre a Lei da Cadea Alimentaria, unha normativa que supón un cambio significativo nas relacións comerciais con implicacións para todos os operadores da cadea de valor. Esta iniciativa, organizada polo Clúster Alimentario de Galicia (Clusaga) e a súa recente asociada, a Fundación Juana de Vega, serviu para revisar o contexto normativo desta lei, a súa aplicación e impacto, así como as principais obrigas, problemáticas e retos que supón para o sector. O evento reuniu a máis de 60 representantes de pequenas e grandes empresas alimentarias e da distribución, sindicatos, grupos de desenvolvemento rural (GDR), universidades e entidades sectoriais. A benvida correu a cargo de Roberto Alonso, director de Clusaga; e de José Manuel Andrade, director da Fundación Juana de Vega. Entre os relatores estiveron Gema Hernández, directora da Axencia de Información e Control Alimentario (AICA) do Ministerio de Agricultura Pesca e Alimentación; e Paula Sevilla, coordinadora da área da Cadea e Inspección. En representación da Xunta de Galicia, acudiu Orlando Vázquez, xefe do servizo da Cadea Agroalimentaria da Consellería do Medio Rural. Pola súa banda, Simón Beceiro, do despacho Garrigues, repasou as implicacións prácticas da lei. Durante a benvida, o director do Clúster sinalou que “a sensibilización e a formación sobre os dereitos e obrigas que establece esta lei son fundamentais para o seu cumprimento e implementación efectiva, e iso é o que pretendemos conseguir con esta xornada”. Así, subliñou a importancia de que as autoridades a nivel autonómico e estatal continúen traballando na supervisión e aplicación efectiva da Lei da Cadea Alimentaria, “así como na cultura empresarial baseada na transparencia, equidade e respecto entre todos os actores da cadea”. Rematou indicando que esta lei permitirá “forxar relacións comerciais máis xustas e sostibles no sector”. Pola súa banda, o director da Fundación Juana de Vega destacou a actualidade deste evento no contexto de mobilizacións do sector primario “nas que, entre outras moitas cousas e moi diversas, reclaman uns prezos xustos que cubran os custos de produción e garantan a viabilidade das explotacións, así como un endurecemento da Lei da Cadea, que o propio presidente do Goberno xa se comprometeu a realizar”. Dez anos da Lei da Cadea Alimentaria No contexto europeo, España foi pioneira coa publicación da Lei da Cadea Alimentaria en 2013, á que seguiu a creación dunha serie de instrumentos previstos na norma e orientados a velar polo equilibro entre as partes. En 2014 constituíse a AICA e, un ano despois, poñíase en marcha o Observatorio da Cadea Alimentaria e o Código de Boas Prácticas Mercantís na Contratación Alimentaria. O obxectivo fundamental da lei é equilibrar as relacións entre os distintos operadores ao longo da cadea, evitar as prácticas comerciais abusivas e fortalecer o poder de negociación dos produtores como elo máis débil, evitando a venda a perdas. Nesta década, a lei sufriu varias modificacións orientadas a mellorar a súa aplicación, xeralmente coincidindo con crises de prezos, ou ben para introducir cuestións derivadas da transposición de normativa comunitaria como a Directiva 2019/633 sobre prácticas comerciais desleais. “A realidade é que dez anos despois da súa aprobación os obxectivos da Lei da Cadea Alimentaria, e segundo denuncian de xeito continuado as organizacións agrarias, non acaban de alcanzarse, ou ao menos non do xeito que pretenden os produtores”, continou José Manuel Andrade. Co fin de analizar estas cuestións e as problemáticas derivadas da aplicación da Lei da Cadea Alimentaria, Clusaga e a Fundación Juana de Vega consideraron de máximo interese a convocatoria deste encontro que reuniu aos principais axentes de control e supervisión a nivel estatal e autonómico. Na súa quenda da intervención, Gema Hernández, directora da Axencia de Información e Control Alimentarios (AICA), adscrita ao Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación (MAPA); e Paula Sevilla, coordinadora da Área de Cadea e Inspección da AICA, fixeron balance das principais actuacións que están levando a cabo: como se desenvolve unha inspección, prácticas comerciais prohibidas, e as principais infraccións e sectores que están sendo sancionados. Alén diso, a directora da AICA salientou a “importancia da denuncia como ferramenta para mellorara eficacia dos controis e reforzar a Lei da Cadea Alimentaria”. A este respecto, chamou a atención sobre a posibilidade de “tramitación por vía telemática a través da web da AICA”, e sobre “a garantía de confidencialidade do denunciante”. Tras isto, Orlando Pablo Vázquez, xefe do Servizo da Cadea Agroalimentaria, adscrito á Consellería do Medio Rural da Xunta de Galicia abordou no seu relatorio a situación actual e perspectivas de futuro ao respecto do control de prácticas comerciais desleais en Galicia, reguladas pola norma. ““Estanse a desenvolver controis para a verificación do cumprimento desta lei no ámbito galego”, declarou o xefe do Servizo. Sobre as perspectivas de futuro, apuntou que agardan “desenvolver elementos relacionados co Observatorio de Prezos, a avaliación de custos de produción e o mantemento do valor da cadea alimentaria”. Pola súa banda, Simón Beceiro, avogado e asociado do Departamento de Dereito Mercantil de Garrigues, centrouse nas principais obrigas da lei como son a formalización de contratos escritos, o contido mínimo dos contratos, a determinación do prezo e o custo efectivo de produción, prazos máximos de pagamento e inscrición no Rexistro de Contratos Alimentarios. “A Lei da Cadea Alimentaria implica múltiples obrigas para os operadores de toda a cadea, e o seu incumprimento pode conlevar sancións de ata un millón de euros”, destacou ao respecto. Tamén abordou novidades lexislativas como a “Proposta de Regulamento do Parlamento Europeo e do Consello polo que se establecen medidas de loita contra a morosidade nas operacións comerciais” e da súa incidencia ou implicacións na aplicación da Lei da Cadea Alimentaria.

O leite, o queixo e o iogur son os productos lácteos máis frecuentes que deben estar incluídos nunha dieta saudable debido aos beneficios contrastados que aportan. A súa composición representa unha fonte importante de proteínas, vitaminas ou ácidos graxos para a todas as persoas, e especialmente para aqueles grupos en idades clave ou mesmo para deportistas. Sen embargo, os lácteos están rodeados de bulos e falsas creencias que poñen freo ao seu consumo. As catedráticas  Rosa María Ortega e Rosaura Leis apóianse na súa experiencia investigadora para dar motivos para consumir estes productos. “Os lácteos son fonte importante de proteínas, minerais, vitaminas, ácidos grasos, compoñentes antioxidantes, antiinflamatorios ou péptidos bioactivos; e estudos recentes indican que modulan favorablemente a composición da microbiota intestinal”, sinala a a doutora en Farmacia, Catedrática de Nutrición, e membro do Comité de Sustentabilidade Láctea da Inlac, Rosa María Ortega.  O consumo aconsellado de lácteos é de 2-4 racións, e de aí, a media recomendada de 3 ao día. “As maiores racións 3-4 corresponderán cos grupos que teñen as necesidades de calcio máis elevadas: adolescentes, embarazadas, durante a lactación, en idades avanzada ou para deportistas. A posibilidade de alternar o consumo de diversos alimentos como leite, iogur ou queixo facilita alcanzar o consumo aconsellado”, engade a experta. Así mesmo, “chama a atención sobre as falsas crenzas de consumidores que pensan erroneamente que os alimentos lácteos poden ser substituídos facilmente por outros”, afirma Ortega, á vez que lembra, por exemplo, “que as bebidas vexetais como a soia, as améndoas, ou a avea non substitúen ao leite ou outros lácteos” “As bebidas vexetais poden ser consumidas dentro dunha alimentación correcta, pero sen perder de vista que son iso, vexetais e nunca lácteos, e non poden substituír a estes. Algúns destes produtos vexetais están enriquecidos con calcio e outros nutrientes para aproximalos na súa composición ao leite, pero nunca será igual o produto resultante á matriz láctea”, especifica a Catedrática en Nutrición. Consecuencias da restricción de lácteos “Facer unha restrición alimentaria na nosa dieta non é pouco importante, xa que supón cambios no patrón alimentario e pode representar un risco nutricional importante, tamén cando falamos de lácteos”, advirte a catedrática da Facultade de Medicina na Universidade de Santiago de Compostela, Rosaura Leis. Os alimentos lácteos sempre formaron parte das dietas tradicionais saudables e sustentables, como a mediterránea ou a atlántica, “que explican en boa parte que teñamos unha elevada esperanza de vida no noso país e que Comunidades como Galicia, poidan gozar dunha lonxevidade na súa poboación similar a Xapón”, subliñou Leis.  Ademais, en certas idades como a pediátrica, “é necesario non descoidar a inxesta de lácteos ao tratarse dun alimento fundamental para o crecemento e desenvolvemento da criatura e para unha boa mineralización ósea”, detalla. Neste contexto, “non esquezamos que unha das enfermidades máis prevalentes e dexenerativas durante a idade adulta é a osteoporose. Cunha adecuada inxesta de lácteos, poderemos alcanzar igualmente un máximo pico de masa ósea ao final da adolescencia, aínda que logo deberemos manter o seu consumo ao longo de toda a vida”, conclúe.

Os Premios Galicia Alimentación celebran a súa décima edición e o prazo para que os interesados presenten as súas candidaturas está aberto ata o 25 de abril, día tamén incluído. A vía de presentación é a través dos formularios da web do Clúster Alimentario de Galicia. A diferencia doutros anos haberá cinco premios en dúas categorías diferentes e reservase a posibilidade de establecer un Premio Honorífico Galicia Alimentación. Poden optar aos Premios persoas físicas, autónomos, micro, medianas e grandes empresas, que teñan sede social, centros produtivos u exerzan a súa actividade comercial ou transformadora en Galicia e institución galegas ou situadas fóra do territorio que desenvolvesen actividades en favor dos produtos alimentarios galegos. Unha mesma entidade ou profesional pode presentar candidaturas a varios premios, sexan ou non da mesma categoría. A primeira categoría estará dedicada aos produtos alimentarios en si, e baixo o nome de “Alimentos e bebidas”. Estará integrada por dous galardóns, por un lado o Premio Galicia Alimentación ao Produto Innovador, enfocado a recoñecer aqueles produtos caracterizados pola súa innovación, potencial comercial ou deseño, e pola a súa adaptación ás demandas do consumidor ou o valor que aportan ás materias primas galegas. Na mesma categoría tamén estará o Premio Galicia Alimentación ao Produto Excelente. Recoñece a aqueles produtos que incorporen valores tradicionais do sector alimentario galego adaptándoos ao momento actual polo seu deseño e usando materias primas locais. Neste caso cobran especial importancia as características organolépticas dos alimentos e bebidas que se presenten e, de feito, poñerase especial atención aos produtos “gourmet” e ecolóxicos.  A segunda categoría, “Iniciativas do Sector Alimentario”, premia aqueles proxectos, accións ou prácticas empresariais en tres ámbitos: estratexias de márketing ou internacionalización, innovación e sustentabilidade. Deste xeito, o Premio Galicia Alimentación á Estratexia de Márketing ou Internacionalización galardoa o esforzo de empresas e organizacións do sector alimentación por acceder, desenvolver e consolidar a súa posición no mercado nacional e internacional. O Premio Galicia Alimentación á Innovación vai dirixido a proxectos, institucións ou organizacións e empresas que destaquen pola súa innovación no seu modelo de negocio, que desenvolvan produtos ou servizos innovadores do ámbito da alimentación ou que destaquen polo seu carácter emprendedor e cooperativo. En canto ao Premio Galicia Alimentación á Sostibilidade, o Clúster Alimentario de Galicia quería introducir o respecto ao medio ambiente e á contorna como unha temática a destacar nos seus galardóns. Por iso, coma novidade, este ano incorpora este premio para recoñecer aquelas prácticas, institucións ou empresas caracterizadas pola súa sostibilidade, tanto na organización e produción coma nos seus produtos e servizos.  A entrega de premios está prevista para o mes de xuño, nunha gala enmarcada no Foro Galicia Alimentación, que se desenvolverá co apoio institucional da Xunta de Galicia, co patrocinio ouro de Caixa Rural Galega, Gadis e Vegalsa Eroski e o bronce de Salimat Abanca.